“ਪਿਛਲੇ 9 ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਲੋਕ ਲਭਾਊ ਨੀਤੀਆਂ ਰਾਹੀਂ ਬੇਵਕੂਫ ਬਣਾ ਕੇ ...”
(8 ਜਨਵਰੀ 2025)
ਜਾਏਂ ਤੋਂ ਜਾਏਂ ਕਹਾਂ ...
* * *
ਹੁਣ ਪਤਾ ਲੱਗਾ, ਕੁਰਸੀ ਵਿੱਚ ਸਿਰ ਫਸਾਈ ਰੱਖਣ ਵਾਲੇ ਨੂੰ ਲੋਕ ਕੀ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ...
ਸੋਮਵਾਰ 6 ਜਨਵਰੀ 2025 ਨੂੰ ਜਦੋਂ ਕੈਨੇਡਾ ਦੇ ਸੰਨ 2015 ਤੋਂ ਚਲੇ ਆ ਰਹੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਜਸਟਿਨ ਟਰੂਡੋ ਨੇ ਆਪਣੇ ਨਿਵਾਸ ਰੀਡਉ ਕੌਟੇਜ ਮੋਹਰੇ ਪੱਤਰਕਾਰਾਂ ਸਨਮੁਖ ਲਿਬਰਲ ਪਾਰਟੀ ਆਗੂ ਅਤੇ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਵਜੋਂ ਆਪਣਾ ਅਸਤੀਫਾ ਦੇਣ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਚਿਹਰਾ ਇਸਦਾ ਮਲਾਲ ਭਲੀ-ਭਾਂਤ ਦਰਸਾ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਉਸ ਨੇ ਸਪਸ਼ਟ ਕੀਤਾ ਕਿ ਉਹ ਪਾਰਟੀ ਆਗੂ ਅਤੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਬਣੇ ਰਹਿਣ ਦੀ ਪ੍ਰਬਲ ਇੱਛਾ ਰੱਖਦਾ ਸੀ ਪਰ ਪਾਰਟੀ ਅੰਦਰ ਅੰਦਰੂਨੀ ਖਾਨਾਜੰਗੀ ਮੱਦੇਨਜ਼ਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਸਮਝਿਆ ਕਿ ਅਜਿਹਾ ਸੰਭਵ ਨਹੀਂ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਪਾਰਟੀ ਪ੍ਰਧਾਨ ਨੂੰ ਨਵੇਂ ਪਾਰਟੀ ਆਗੂ ਦੀ ਚੋਣ ਕਰਨ ਲਈ ਜ਼ਰੂਰੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਨ ਲਈ ਕਹਿ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਨਵੇਂ ਪਾਰਟੀ ਆਗੂ ਚੁਣੇ ਜਾਣ ਤਕ ਉਹ ਪਾਰਟੀ ਆਗੂ ਅਤੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਵਜੋਂ ਆਪਣੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਨਿਭਾਉਂਦੇ ਰਹਿਣਗੇ।
ਹਕੀਕਤ: ਲੇਕਿਨ ਕੈਨੇਡਾ ਅੰਦਰ ਹਕੀਕਤ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਆਗੂ ਨੇ ਪਿਛਲੇ 9 ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਲੋਕ ਲਭਾਊ ਨੀਤੀਆਂ ਰਾਹੀਂ ਬੇਵਕੂਫ ਬਣਾ ਕੇ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਆਰਥਿਕਤਾ ਬਰਬਾਦ ਕਰਕੇ ਰੱਖ ਦਿੱਤੀ, ਜਿਵੇਂ ਪੰਜਾਬ ਨੂੰ ਕਾਂਗਰਸ, ਅਕਾਲੀ-ਭਾਜਪਾ ਗਠਜੋੜ ਅਤੇ ਆਮ ਆਦਮੀ ਪਾਰਟੀ ਸਰਕਾਰਾਂ ਨੇ ਬਰਬਾਦ ਕਰਕੇ ਰੱਖ ਦਿੱਤਾ। ਨਸ਼ੀਲੇ ਪਦਾਰਥਾਂ ਦੀ ਤਸਕਰੀ, ਟੈਲੀਫੋਨਿਕ ਸਪਲਾਈ, ਅਪਰਾਧੀ ਅੱਤਵਾਦੀਆਂ ਨੂੰ ਦੇਸ਼ ਅੰਦਰ ਸੁਰੱਖਿਆ ਅਤੇ ਨਾਗਰਿਕਤਾ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨਾ, ਗਲਤ ਢੰਗ ਨਾਲ ਕਈ ਮਿਲੀਅਨ ਪ੍ਰਵਾਸੀਆਂ ਦੀ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਆਮਦ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਆਰਥਿਕਤਾ ਅਤੇ ਅਮਨ-ਕਾਨੂੰਨ ਦੀ ਗਲੇ ਦੀ ਹੱਡੀ ਬਣਨਾ, ਘਰਾਂ ਦੀ ਘਾਟ, ਅਸਮਾਨੀ ਚੜ੍ਹੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਕਰਕੇ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਝੁੱਗੀ-ਝੌਂਪੜੀ ਵਿੱਚ ਵਾਸ ਕਰਨ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਹੋਣਾ, ਸਥਾਨਿਕ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਨਸਲਘਾਤ ਲਈ ਗਠਤ ‘ਸੱਚ ਅਤੇ ਸੁਲ੍ਹਾ ਕਮਿਸ਼ਨ’ ਦੀਆਂ ਸਿਫਾਰਸ਼ਾਂ ਲਾਗੂ ਨਾ ਕਰਨਾ, ਜੋ ਦੇਸ਼, ਜਨਤਾ ਅਤੇ ਆਰਥਿਕਤਾ ਵਿਰੋਧੀ ਨੀਤੀਆਂ ਸੰਨ 2015 ਵਿੱਚ ਸੱਤਾ ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਵੇਲੇ ਘੜੀਆਂ ਲੋਕ ਲੁਭਾਊ ਨੁਕਤਾ ਨਜ਼ਰ ਪੱਖੋਂ ਉਹ ਲਗਾਤਾਰ ਸੰਨ 2019 ਅਤੇ 2021 ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਹੁਣ ਤਕ ਚਾਲੂ ਰੱਖਣਾ।
ਪਿਛਲੇ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਬੇਲੋੜਾ ਖ਼ਰਚ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਦੇਸ਼ ਦੀਆਂ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ, ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਅਤੇ ਇਲਾਕਿਆਂ ਦੀ ਬਰਾਬਰ ਪ੍ਰਗਤੀ ਨਾ ਕਰਕੇ ਬਰਬਾਦੀ ਵੱਲ ਧਕੇਲਿਆ। ਵਾਅਦੇ ਤਾਂ ਆਮ ਆਦਮੀ ਪਾਰਟੀ ਸੁਪਰੀਮੋ ਅਰਵਿੰਦ ਕੇਜਰੀਵਾਲ, ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਭਗਵੰਤ ਮਾਨ ਵਾਂਗ ਵੱਡੇ-ਵੱਡੇ ਕੀਤੇ ਆਰਥਿਕ, ਸਨਅਤੀ ਅਤੇ ਊਰਜਾ ਵਿਕਾਸ ਪੱਖੋਂ, ਜਿਵੇਂ ਬੱਜਟ ਘਾਟ 16 ਬਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਤਕ ਸੀਮਤ ਰੱਖਣ ਦਾ ਦਮਗਜ਼ਾ ਪਰ ਹਕੀਕਤ ਵਿੱਚ ਇਹ ਬੱਜਟ ਘਾਟਾ ਅੱਜ 62 ਬਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਦਾ ਅੰਕੜਾ ਛੂਹ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਚੋਣ ਸੁਧਾਰਾਂ ਦੀ ਗੱਲ ਅਸਤੀਫਾ ਐਲਾਨਣ ਵੇਲੇ ਕਰ ਰਿਹਾ ਸੀ, ਕੀ ਪਿਛਲੇ 9 ਸਾਲ ਬਿੱਲੀ ਛਿੱਕ ਗਈ ਸੀ?
ਆਮ ਆਦਮੀ: ਕਦੇ ਕੈਨੇਡਾ ਵਿਸ਼ਵ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀ ਜੀਅ ਆਮਦਨ, ਰੋਜ਼ਗਾਰ, ਵਧੀਆ ਜਨਤਕ ਸਹੂਲਤਾਂ, ਸਿਹਤ, ਸੜਕ, ਰਹਿਣ ਸਹਿਣ, ਅਮਨ-ਕਾਨੂੰਨ, ਚੱਜ ਅਚਾਰ ਪੱਖੋਂ ਵਧੀਆ ਦੇਸ਼ ਸੀ, ਇਸੇ ਕਰਕੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਦੇਸ਼ਾਂ ਤੋਂ ਪ੍ਰਵਾਸੀ ਇਸ ਵੱਲ ਖਿੱਚੇ ਤੁਰੇ ਆਉਂਦੇ ਸਨ। ਪਰ ਅੱਜ ਇਹ ਆਮ ਆਦਮੀ ਲਈ ਦੋਜਖ਼ ਬਣਿਆ ਪਿਆ। ਗੈਂਗਸਟਰਵਾਦ, ਅਪਰਾਧ, ਫਿਰਕੂ ਨਫ਼ਰਤ, ਚੋਰੀਆਂ-ਡਾਕੇ, ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿੱਚ ਅਮਨ-ਕਾਨੂੰਨ ਦਾ ਜਲੂਸ ਨਿਕਲਿਆ ਪਿਆ ਹੈ। ਨਸਲਵਾਦੀ ਨਫ਼ਰਤ ਡਰਾਉਣਾ ਰੂਪ ਧਾਰਨ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਨੂੰ ਕਈ-ਕਈ ਸਾਲ ਡਾਕਟਰ ਉਪਲਬਧ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੇ। ਸਰਜਰੀਆਂ ਸਾਲਾਂ ਬੱਧੀ ਲਟਕਾਈਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਬੇਰੋਜ਼ਗਾਰੀ ਵਧ ਰਹੀ ਹੈ, ਜਿਸਦੀ ਅਜੋਕੀ ਦਰ 6.8 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਹੈ। ਸਥਾਨਿਕ ਲੋਕ ਪ੍ਰਵਾਸੀਆਂ ਨੂੰ ਕੈਰੀ ਨਜ਼ਰ ਨਾਲ ਵੇਖਣ ਲੱਗੇ ਹਨ ਅਤੇ ਟਰੂਡੋ ਸਰਕਾਰ ਤੋਂ ਨਿਰਾਸ਼ ਹੋ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਸਥਾਨਿਕ ਸਟੋਰਾਂ, ਟਰਾਂਸਪੋਰਟ, ਆਈ.ਟੀ. ਸੈਕਟਰ, ਫੂਡ ਪਲਾਜ਼ਿਆਂ, ਸਪਲਾਈ ਅਤੇ ਡਿਲਿਵਰੀ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਵਾਸੀ ਕਾਬਜ਼ ਹੋਣ ਕਰਕੇ ਸਥਾਨਿਕ ਲੋਕ ਬੇਰੋਜ਼ਗਾਰੀ ਅਤੇ ਗੁਰਬਤ ਭਰਿਆ ਜੀਵਨ ਬਸਰ ਕਰਨ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਹਨ। ਉਹ ਟਰੂਡੋ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਅਤੇ ਸਰਕਾਰ ਤੋਂ ਖਹਿੜਾ ਛਡਾਉਣ ਲਈ ਚੀਕ ਚਿਹਾੜਾ ਪਾਉਂਦੇ ਨਜ਼ਰ ਆ ਰਹੇ ਸਨ।
ਆਰਥਿਕ ਮੰਦਹਾਲੀ: ਬੈਂਕ ਆਫ ਕੈਨੇਡਾ ਦੇ ਗਵਰਨਰ ਸਟੀਫਨ ਪੋਲਜ਼ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਜਿਸ ਆਰਥਿਕ ਮੰਦੀ ਨਾਲ ਕੈਨੇਡਾ ਇਸ ਵੇਲੇ ਜੂਝ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਇਸਦਾ ਕਾਰਨ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਇਸਦੀ ਲਗਾਤਾਰ ਪ੍ਰਤੀ ਜੀਅ ਜੀ.ਡੀ.ਪੀ. 6ਵੇਂ ਕੁਆਰਟਰ ਵਿੱਚ ਘਟ ਰਹੀ ਹੈ। ਨੀਤੀਗਤ ਫੈਡਰਲ ਖਰਚਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵਾਧੇ ਕਰਕੇ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਨਿੱਤ ਪ੍ਰਤੀ ਰਹਿਣ-ਸਹਿਣ 30 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਮਹਿੰਗਾ ਹੋਣ ਕਰਕੇ ਚੀਕਾਂ ਨਿਕਲ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਫੈਡਰਲ ਸੇਵਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਬੇਕਾਰ 26 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਵਾਧਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਫੈਡਰਲ ਕਰਜ਼ਾ 1.4 ਟ੍ਰਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਭਾਵ ਪ੍ਰਤੀ ਕੈਨੇਡੀਅਨ ਸਿਰ 32000 ਡਾਲਰ ਚੜ੍ਹ ਚੁੱਕਾ ਹੈ। ਚਾਲੂ ਸਾਲ ਇਸਦਾ ਭੁਗਤਾਨ 46 ਬਿਲੀਅਨ ਕਰਨਾ ਦਰਕਾਰ ਹੈ। ਸਰਕਾਰੀ ਫਜ਼ੂਲ ਖ਼ਰਚੀ ਦੀ ਹੱਦ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਕੈਨੇਡੀਅਨ ਡਾਲਰ (ਲੂਨੀ) ਅਮਰੀਕੀ ਡਾਲਰ ਦੇ 71 ਸੈਂਟ ਬਰਾਬਰ ਘਟ ਕੇ ਰਹਿ ਗਈ ਹੈ। ਕਾਰਬਨ ਟੈਕਸ, ਗਰੀਨ ਬਿਜਲੀ ਰੈਗੂਲੇਸ਼ਨ, ਤੇਲ ਅਤੇ ਗੈਸ ਕੀਮਤਾਂ ਵਿੱਚ ਬੇਤਹਾਸ਼ਾ ਵਾਧੇ ਨੇ ਆਮ ਆਦਮੀ ਦੀ ਬਾਂ-ਬਾਂ ਕਰਾ ਰੱਖੀ ਹੈ।
ਅਮਰੀਕੀ ਚੁਣੇ 47ਵੇਂ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਡੋਨਾਲਡ ਟਰੰਪ ਨੇ ਜਦੋਂ ਕੈਨੇਡਾ ਨੂੰ ਦਬਕਾ ਮਾਰਿਆ ਕਿ ਜਾਂ ਤਾਂ ਇਹ ਅਮਰੀਕੀ-ਕੈਨੇਡਾ ਸਰਹੱਦ ’ਤੇ ਗੈਰ-ਕਾਨੂੰਨੀ ਪ੍ਰਵਾਸ (ਸੰਨ 2024 ਵਿੱਚ ਕੈਨੇਡਾ ਵਿੱਚੋਂ 19500 ਲੋਕ ਗੈਰ-ਕਾਨੂੰਨੀ ਤੌਰ ’ਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ਘੁਸੇ), ਨਸ਼ੀਲੇ ਪਦਾਰਥਾਂ ਦੀ ਤਸਕਰੀ ਰੋਕੇ ਨਹੀਂ ਤਾਂ ਅਮਰੀਕੀ ਅਯਾਤ ’ਤੇ 25 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਟੈਰਫ ਲਈ ਤਿਆਰ ਰਹੇ। ਟਰੂਡੋ ਡਰਦਾ ਦੌੜਾ ਉਸਦੇ ਮਾਰ-ਆ-ਲਾਗੋ ਫਲੋਰੀਡਾ ਵਿਖੇ ਘਰ ਗਿਆ ਅਤੇ ਲੇਲ੍ਹੜੀ ਕੱਢੀ ਕਿ ਮਾਈ ਬਾਪ ਇਸ ਨਾਲ ਕੈਨੇਡੀਅਨ ਆਰਥਿਕਤਾ ਬਰਬਾਦ ਹੋ ਜਾਵੇਗੀ। ਤਾਂ ਜਵਾਬ ਸੀ ਕਿ ਕੈਨੇਡਾ ਅਮਰੀਕਾ ਦਾ 51ਵਾਂ ਸੂਬਾ ਬਣ ਜਾਵੇ। ਇੱਕ ਪ੍ਰਭੂਸੰਤਾ ਸੰਪਨ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਦੀ ਇਸ ਤੋਂ ਵੱਧ ਬੇਇੱਜ਼ਤੀ ਹੋਰ ਕੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਦਰਅਸਲ ਅਮਰੀਕਾ-ਕੈਨੇਡਾ ਦਾ ਵਪਾਰ ਵਿਸ਼ਵ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਸੰਨ 2023 ਵਿੱਚ ਇਹ 926 ਬਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਸੀ ਭਾਵ ਰੋਜ਼ਾਨਾ 2.5 ਬਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ। ਹੁਣ ਤਾਂ ਇੱਕ ਟ੍ਰਿਲੀਅਨ ਤੋਂ ਵੀ ਵਧ ਚੁੱਕਾ ਹੈ। ਇਸੇ ਕਰਕੇ ਕਿਊਬੈਕ ਬਲਾਕ ਦਾ ਆਗੂ ਫਰਾਂਕੋ ਬਲਾਂਚੇ ਚਾਹੁੰਦਾ ਸੀ ਕਿ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਤੁਰੰਤ ਪਾਰਲੀਮੈਂਟ ਭੰਗ ਕਰੇ, ਨਵੀਂਆਂ ਚੋਣਾਂ ਕਰਾਈਆਂ ਜਾਣ ਅਤੇ ਨਵਾਂ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਸਭ ਨਾਲ ਮਿਲ ਕੇ ਟਰੰਪ ਦੀ ਹਮਲਾਵਰ ਆਰਥਿਕ ਨੀਤੀ ਦਾ ਮੁਕਾਬਲਾ ਕਰੇ।
ਸੱਤਾ ਦਾ ਕੇਂਦਰੀਕਰਨ: ਲੋਕਤੰਤਰੀ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਵਿੱਚ ਨੀਤੀਆਂ ਦੇ ਨਿਰਧਾਰਨ ਅਤੇ ਅਮਲ ਵਿੱਚ ਜਨਤਕ ਸ਼ਮੂਲੀਅਤ ਤਾਂ ਦੂਰ ਦੀ ਗੱਲ, ਸੱਤਾਧਾਰੀ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਆਗੂਆਂ ਅਤੇ ਮੰਤਰੀਆਂ ਦੀ ਕੋਈ ਪੁੱਛ ਪ੍ਰਤੀਤ ਨਹੀਂ ਰਹੀ। ਭਾਰਤ ਅੰਦਰ ਨਰੇਂਦਰ ਮੋਦੀ, ਦਿੱਲੀ ਅਤੇ ਪੰਜਾਬ ਅੰਦਰ ਅਰਵਿੰਦ ਕੇਜਰੀਵਾਲ ਦੇ ਹੱਥਾਂ ਵਿੱਚ ਜਿਵੇਂ ਸੱਤਾਸ਼ਕਤੀ ਕੇਂਦਰਿਤ ਹੈ, ਹਰ ਫੈਸਲਾ ਜਿਵੇਂ ਪੀ.ਐੱਮ. ਦਫਤਰ (ਸਵਰਗੀ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਮਨਮੋਹਨ ਸਿੰਘ ਦਾ ਸਸਕਾਰ) ਅਤੇ ਕੇਜਰੀਵਾਲ ਦੇ ਘਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਇਵੇਂ ਹੀ ਫੈਡਰਲ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਸਾਰੇ ਫੈਸਲੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਟਰੂਡੋ, ਉਸਦੇ ਅਫਸਰਸ਼ਾਹ ਕਰਦੇ ਸਨ, ਕੈਬਨਿਟ ਮੰਤਰੀ ਤਾਂ ਦਫਤਰ ਵਿੱਚ ਬੈਠ ਕੇ ਮੱਖੀਆਂ ਹੀ ਮਾਰਦੇ ਸਨ। ਉਸਦੇ ਏਕਾਧਿਕਾਰ ਤੋਂ ਪਾਰਟੀ ਆਗੂ, ਕੈਬਨਿਟ ਮੰਤਰੀ, ਲੋਕ ਮਾਰੂ ਆਰਥਿਕ ਨੀਤੀਆਂ ਤੋਂ ਕੈਨੇਡਾ ਦੇ ਲੋਕ ਬਹੁਤ ਔਖੇ ਸਨ। ਉਸਦੀ ਪੀ.ਐੱਮ. ਸ਼ਿੱਪ ਦੇ ਕਫਨ ਵਿੱਚ ਕਿੱਲ ਉਪ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਅਤੇ ਵਿੱਤ ਮੰਤਰੀ ਕ੍ਰਿਸਟੀਆ ਫਰੀਲੈਂਡ ਦਾ 16 ਦਸੰਬਰ 2024 ਨੂੰ ਕੈਬਨਿਟ ਤੋਂ ਅਸਤੀਫਾ ਸਾਬਤ ਹੋਇਆ। 153 ਲਿਬਰਲ ਸਾਂਸਦਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕਰੀਬ ਓਂਟਾਰੀਓ, ਅਟਲਾਂਟਿਕ ਅਤੇ ਕਿਊਬੈਂਕ ਸੰਬੰਧੀ 131 ਨੇ ਉਸ ਤੋਂ ਅਸਤੀਫੇ ਦੀ ਮੰਗ ਕੀਤੀ। ਬੁੱਧਵਾਰ 8 ਜਨਵਰੀ ਨੂੰ ਸਾਂਸਦਾਂ ਨਾਲ ਮੀਟਿੰਗ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਉਸ ਨੇ ਤਿਆਗ ਪੱਤਰ ਦੇਣ ਦੀ ਚਲਾਕੀ ਕੀਤੀ।
ਸੰਸਦ ਮੁਲਤਵੀਕਰਨ: ਜਵਾਬਦੇਹੀ ਅਤੇ ਅਵਿਸ਼ਵਾਸ ਪ੍ਰਸਤਾਵ ਤੋਂ ਬਚਣ ਲਈ ਉਸ ਨੇ ਗਵਰਨਰ ਜਨਰਲ ਮੇਰੀ ਸਾਇਮੋ ਨੂੰ ਮਿਲ ਕੇ 24 ਮਾਰਚ ਤਕ ਸੰਸਦ ਮੁਲਤਵੀ ਕਰਵਾ ਲਈ। ਪਰ ਇਹ ਸੰਵਿਧਾਨਿਕ ਤੌਰ ’ਤੇ ਗਲਤ ਹੈ। ਸੰਨ 2019 ਵਿੱਚ ਯੂ.ਕੇ. ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਬੋਰਿਸ ਜਾਹਨਸਨ ਨੇ ਤਤਕਾਲ ਰਾਣੀ ਨੂੰ ਤਿੰਨ ਹਫ਼ਤੇ ਸੰਸਦ ਮੁਲਤਵੀ ਕਰਨ ਲਹੀ ਕਿਹਾ ਸੀ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਯੂ.ਕੇ. ਸੁਪਰੀਮ ਕੋਰਟ ਨੇ 11 ਜੱਜਾਂ ਦੀ ਸਰਬਸੰਮਤੀ ਨਾਲ ਬਰੇਕ ਲਗਾ ਦਿੱਤੀ ਸੀ। ਅਜਿਹਾ ਹੀ ਕੈਨੇਡਾ ਵਿੱਚ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
ਨਰਾਜ਼: ਚੰਗਾ ਸੂਟ-ਬੂਟ, ਮੇਕਅੱਪ, ਕਾਮੇਡੀ ਕਰਕੇ ਕੋਈ ਵਿਅਕਤੀ ਦੇਸ਼ ਦਾ ਆਗੂ ਸਿੱਧ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਦਾ। ਕਾਰਗੁਜ਼ਾਰੀ ਹੋਣੀ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਟਰੂਡੋ ਨਾਲ ਕਈ ਵੱਡੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਆਗੂ ਨਰਾਜ਼ ਸਨ। ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਟਰੰਪ ਨੂੰ ਉਸ ਵੱਲੋਂ ਦੋ-ਮੂਹਾਂ ਅਤੇ ਪਾਗਲ ਕਹਿਣ ’ਤੇ ਉਹ ਨਰਾਜ਼ ਸੀ। ਭਾਰਤੀ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਰੇਂਦਰ ਮੋਦੀ ਉਸਦੇ ਖਾਲਿਸਤਾਨੀਆਂ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਾਂ ਕਰਕੇ, ਜਰਮਨ ਚਾਂਸਲਰ ਸ਼ੋਲਜ ਊਰਜਾ ਸੰਕਟ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਨਾ ਦੇਣ ਕਰਕੇ, ਮੈਕਸੀਕੋ ਦੀ ਸੇਨਾਬਾਊਨ ਵਪਾਰਕ ਵਿਤਕਰੇ ਕਰਕੇ, ਇਸਰਾਈਲੀ ਨੇਤਨਯਾਹੂ ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਅਦਾਲਤ ਵੱਲੋਂ ਉਸ ’ਤੇ ਨਸਲਘਾਤ ਦੋਸ਼ਾਂ ਦੀ ਹਿਮਾਇਤ ਕਰਕੇ, ਚੀਨੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਸ਼ੀ ਨਿੱਜੀ ਗੱਲਬਾਤ ਲੀਕ ਕਰਨ ਕਰਕੇ ਨਾਰਾਜ਼ ਸਨ। ਰੂਸੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਪੂਤਿਨ ਉਸ ਨੂੰ ਮੂਰਖ ਅਤੇ ਬਦਮਾਸ਼ ਕਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਸਾਬਕਾ ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਅਨ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਟਰਨਬਲ ਟ੍ਰਾਂਸਪੈਸੇਫਿਕ ਸਾਂਝੇ ਵਪਾਰ ਸਮਝੌਤੇ ਵੇਲੇ ਬੇਇੱਜ਼ਤ ਕਰਨ ਕਰਕੇ ਨਰਾਜ਼ ਸਨ।
ਹੁਣ ਹਾਲਤ ਇਹ ਸੀ ਕਿ 69 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਕੈਨੇਡੀਅਨ ਚਾਹੁੰਦੇ ਸਨ ਕਿ ਜਸਟਿਨ ਟਰੂਡੋ ਚਲਦਾ ਬਣੇ। 72 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਲੋਕ ਉਸ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਤੋਂ ਦੁਖੀ ਸਨ। ਉਸਦੀ ਲੋਕਪ੍ਰਿਅਤਾ ਵਾਟਰਗੇਟ ਸਕੈਂਡਲ ਬਾਅਦ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਰਿਚਰਡ ਨਿਕਸਨ ਤੋਂ ਵੀ ਭੈੜੀ ਹੋ ਗਈ ਸੀ। ਭਾਵੇਂ ਉਸਨੇ ਅਸਤੀਫੇ ਵੇਲੇ ਵਿਰੋਧੀ ਧਿਰ ਕੰਜ਼ਰਵੇਟਿਵ ਆਗੂ ਪੀਅਰ ਪੌਲੀਐਵ ਨੂੰ ਰਾਸ਼ਟਰ ਨੂੰ ਸੰਬੋਧਨ ਕਰਦੇ ਨਾ ਚੁਣਨ ਲਈ ਕਿਹਾ ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਇੱਕ ਵਿਨਾਸ਼ਕਾਰੀ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਸਿੱਧ ਹੋਵੇਗਾ ਪਰ ਕੰਜ਼ਰਵੇਟਿਵਾਂ ਨੂੰ ਅੱਜ 44, ਐੱਨ.ਡੀ.ਪੀ. ਨੂੰ 20, ਜਦਕਿ ਲਿਬਰਲਾਂ ਨੂੰ 16 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਕੈਨੇਡੀਅਨਾਂ ਦੀ ਹਿਮਾਇਤ ਹਾਸਲ ਹੈ। ਇਸ ਕਰਕੇ ਦਿਨੋ-ਦਿਨ ਉਸ ਤੇ ਅਸਤੀਫ਼ੇ ਦਾ ਦਬਾਅ ਵਧ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਜਿਵੇਂ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਡੈਮੋਕ੍ਰੈਟਾਂ ਨੇ ਬਾਈਡਨ ਨੂੰ ਚੋਣ ਮੈਦਾਨ ਵਿੱਚੋਂ ਲਾਂਭੇ ਕੀਤਾ, ਉਵੇਂ ਹੀ ਕੈਨੇਡਾ ਵਿੱਚ ਲਿਬਰਲਾਂ ਨੇ ਟਰੂਡੋ ਨੂੰ। ਲੋਕ ਖੁਸ਼ ਹਨ ਕਿ ਆਖਰ ਹੰਕਾਰ ਦੀ ਆਵਾਜ਼ ਦਾ ਅੰਤ ਹੋ ਗਿਆ। ਐੱਨ.ਡੀ.ਪੀ. ਆਗੂ ਜਗਮੀਤ ਸਿੰਘ ਅਤੇ ਕਿਊਬੈਕ ਬਲਾਕ ਆਗੂ ਨੇ ਉਸ ਦੇ ਅਸਤੀਫੇ ਨੂੰ ਸਹੀ ਕਿਹਾ ਹੈ। ਕੰਜ਼ਰਵੇਟਿਵ ਆਗੂ ਪੀਅਰ ਪੌਲੀਐਵ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਟਰੂਡੋ ਤਾਂ ਦੂਰ ਦੀ ਗੱਲ, ਕੋਈ ਵੀ ਲਿਬਰਲ ਅਗਵਾਈ ਯੋਗ ਨਹੀਂ।
* * * * *
ਨੋਟ: ਹਰ ਲੇਖਕ ਸਰੋਕਾਰ ਨੂੰ ਭੇਜੀ ਗਈ ਰਚਨਾ ਦੀ ਕਾਪੀ ਆਪਣੇ ਕੋਲ ਸੰਭਾਲ ਕੇ ਰੱਖੇ।
(5600)
ਰਚਨਾਵਾਂ ਸਬੰਧੀ ਆਪਣੇ ਵਿਚਾਰ ਸਾਂਝੇ ਕਰੋ: (This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it.)
