“ਵਿਸ਼ਵ ਧਰਤੀ ਦਿਵਸ ਸਾਨੂੰ ਇਹ ਸਮਝਾਉਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਧਰਤੀ ਸਾਡੀ ਮਾਂ ਵਰਗੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੇ ਸਾਨੂੰ ...”
(22 ਅਪਰੈਲ 2025)

ਵਿਸ਼ਵ ਧਰਤੀ ਦਿਵਸ, ਜੋ ਹਰ ਸਾਲ 22 ਅਪਰੈਲ ਨੂੰ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਇੱਕ ਅਜਿਹਾ ਮੌਕਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਸਾਰੀ ਦੁਨੀਆਂ ਦੇ ਲੋਕ ਇਕੱਠੇ ਹੋ ਕੇ ਆਪਣੇ ਗ੍ਰਹਿ, ਧਰਤੀ ਦੀ ਸੰਭਾਲ ਅਤੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਲਈ ਸੋਚ-ਵਿਚਾਰ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਦਿਨ ਸਾਨੂੰ ਯਾਦ ਦਿਵਾਉਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਧਰਤੀ ਸਾਡਾ ਘਰ ਹੈ ਅਤੇ ਸਾਡੀ ਸਿਹਤ ਇਸਦੀ ਸਿਹਤ ਨਾਲ ਜੁੜੀ ਹੋਈ ਹੈ। ਇਹ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਤਿਉਹਾਰ ਜਾਂ ਉਤਸਵ ਨਹੀਂ ਸਗੋਂ ਇੱਕ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਅਭਿਆਨ ਹੈ ਜੋ ਸਾਨੂੰ ਇਸ ਗ੍ਰਹਿ ਦੀ ਸੁੰਦਰਤਾ, ਸਾਡੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਅਤੇ ਇਸ ਨੂੰ ਬਚਾਉਣ ਦੀ ਲੋੜ ਬਾਰੇ ਸੋਚਣ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਅੱਜ ਦੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਜਦੋਂ ਜਲਵਾਯੂ ਪਰਿਵਰਤਨ, ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਅਤੇ ਜੰਗਲਾਂ ਦੀ ਕਟਾਈ ਵਰਗੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਨੇ ਧਰਤੀ ਦੇ ਵਾਤਾਵਰਣ ਨੂੰ ਖਤਰੇ ਵਿੱਚ ਪਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ, ਵਿਸ਼ਵ ਧਰਤੀ ਦਿਵਸ ਦਾ ਮਹੱਤਵ ਹੋਰ ਵੀ ਵਧ ਗਿਆ ਹੈ।

ਇਸ ਦਿਨ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ 1970 ਵਿੱਚ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਹੋਈ ਸੀ, ਜਦੋਂ ਸੈਨੇਟਰ ਗੇਲੋਰਡ ਨੈਲਸਨ ਨੇ ਵਾਤਾਵਰਣ ਪ੍ਰਤੀ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਲਈ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਅੰਦੋਲਨ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ। ਉਸ ਸਮੇਂ ਉਦਯੋਗੀਕਰਨ ਦੇ ਕਾਰਨ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਬਹੁਤ ਵਧ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਲੋਕ ਇਸਦੇ ਮਾੜੇ ਪ੍ਰਭਾਵਾਂ ਤੋਂ ਅਣਜਾਣ ਸਨ। ਇਸ ਲਈ 22 ਅਪਰੈਲ 1970 ਨੂੰ ਲਗਭਗ 2 ਕਰੋੜ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਇਸ ਅੰਦੋਲਨ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲਿਆ, ਜਿਸ ਨੇ ਵਾਤਾਵਰਣ ਸੁਰੱਖਿਆ ਲਈ ਕਈ ਕਾਨੂੰਨਾਂ ਦੀ ਨੀਂਹ ਰੱਖੀ। ਉਸ ਦਿਨ ਤੋਂ ਇਹ ਦਿਨ ਹਰ ਸਾਲ ਮਨਾਇਆ ਜਾਣ ਲੱਗਾ ਅਤੇ ਅੱਜ ਇਹ 190 ਤੋਂ ਵੱਧ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਗਲੋਬਲ ਇਵੈਂਟ ਬਣ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸਦਾ ਮਕਸਦ ਸਿਰਫ਼ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਫੈਲਾਉਣਾ ਹੀ ਨਹੀਂ, ਸਗੋਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਕਾਰਵਾਈ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕਰਨਾ ਵੀ ਹੈ ਤਾਂ ਜੋ ਅਸੀਂ ਆਪਣੀ ਧਰਤੀ ਨੂੰ ਆਉਣ ਵਾਲੀਆਂ ਪੀੜ੍ਹੀਆਂ ਲਈ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਰੱਖ ਸਕੀਏ।

ਧਰਤੀ ਸਾਡੇ ਲਈ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਗ੍ਰਹਿ ਨਹੀਂ, ਸਗੋਂ ਜੀਵਨ ਦਾ ਅਧਾਰ ਹੈ। ਇਹ ਸਾਨੂੰ ਹਵਾ ਦਿੰਦੀ ਹੈ, ਪਾਣੀ ਦਿੰਦੀ ਹੈ, ਭੋਜਨ ਦਿੰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇੱਕ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਆਸਰਾ ਦਿੰਦੀ ਹੈ। ਜੰਗਲ਼, ਪਹਾੜ, ਸਮੁੰਦਰ, ਅਤੇ ਨਦੀਆਂ, ਇਹ ਸਭ ਧਰਤੀ ਦੀ ਸੁੰਦਰਤਾ ਅਤੇ ਸੰਤੁਲਨ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਹਨ। ਪਰ ਅੱਜ ਅਸੀਂ ਇਸ ਗ੍ਰਹਿ ਨਾਲ ਜੋ ਸਲੂਕ ਕਰ ਰਹੇ ਹਾਂ, ਉਹ ਇਸਦੀ ਸੰਭਾਲ ਦੀ ਬਜਾਏ ਇਸ ਨੂੰ ਤਬਾਹ ਕਰਨ ਵੱਲ ਲੈ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਉਦਯੋਗਾਂ ਦੇ ਫੈਲਾਅ ਨੇ ਹਵਾ ਅਤੇ ਪਾਣੀ ਨੂੰ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਿਤ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਜੰਗਲਾਂ ਦੀ ਬੇਰਹਿਮੀ ਨਾਲ ਕਟਾਈ ਨੇ ਜੰਗਲ਼ੀ ਜੀਵਾਂ ਦੇ ਘਰ ਖੋਹ ਲਏ ਹਨ ਅਤੇ ਮੌਸਮ ਵਿੱਚ ਬਦਲਾਅ ਲਿਆਂਦਾ ਹੈ। ਪਲਾਸਟਿਕ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਅਤੇ ਗੰਦਗੀ ਨੇ ਸਮੁੰਦਰਾਂ ਨੂੰ ਜ਼ਹਿਰੀਲਾ ਬਣਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਭ ਦਾ ਨਤੀਜਾ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਧਰਤੀ ਦਾ ਤਾਪਮਾਨ ਵਧ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਗਲੇਸ਼ੀਅਰ ਪਿਘਲ ਰਹੇ ਹਨ ਅਤੇ ਕੁਦਰਤੀ ਆਫ਼ਤਾਂ ਜਿਵੇਂ ਤੂਫ਼ਾਨ, ਸੋਕਾ ਅਤੇ ਹੜ੍ਹ ਵਧ ਰਹੇ ਹਨ। ਵਿਸ਼ਵ ਧਰਤੀ ਦਿਵਸ ਸਾਨੂੰ ਇਹ ਅਹਿਸਾਸ ਕਰਵਾਉਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਜੇ ਅਸੀਂ ਅੱਜ ਇਸ ਗ੍ਰਹਿ ਦੀ ਸੰਭਾਲ ਨਾ ਕੀਤੀ ਤਾਂ ਸਾਡੇ ਬੱਚਿਆਂ ਲਈ ਇੱਕ ਸਿਹਤਮੰਦ ਧਰਤੀ ਨਹੀਂ ਬਚੇਗੀ।

ਇਹ ਦਿਨ ਸਾਨੂੰ ਸਮਝਾਉਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਧਰਤੀ ਦੀ ਸਿਹਤ ਸਾਡੀ ਸਿਹਤ ਨਾਲ ਸਿੱਧੇ ਤੌਰ ’ਤੇ ਜੁੜੀ ਹੋਈ ਹੈ। ਜੇ ਹਵਾ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਿਤ ਹੈ ਤਾਂ ਸਾਡੇ ਫੇਫੜਿਆਂ ਨੂੰ ਸਾਫ਼ ਆਕਸੀਜਨ ਨਹੀਂ ਮਿਲੇਗੀ ਅਤੇ ਸਾਹ ਦੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਵਧਣਗੀਆਂ। ਜੇ ਪਾਣੀ ਗੰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਸਾਡੇ ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਸਾਫ਼ ਪਾਣੀ ਨਹੀਂ ਮਿਲੇਗਾ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਪੇਟ ਦੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਅਤੇ ਹੋਰ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਪੈਦਾ ਹੋਣਗੀਆਂ। ਜੇ ਜੰਗਲ ਖਤਮ ਹੋ ਗਏ ਤਾਂ ਭੋਜਨ ਦੀ ਉਪਜ ਘਟੇਗੀ ਅਤੇ ਭੁੱਖਮਰੀ ਵਧੇਗੀ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਧਰਤੀ ਦੀ ਸੰਭਾਲ ਕਰਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਕੁਦਰਤ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਨਹੀਂ, ਸਗੋਂ ਸਾਡੀ ਆਪਣੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਨੂੰ ਬਚਾਉਣ ਦਾ ਤਰੀਕਾ ਹੈ। ਵਿਸ਼ਵ ਧਰਤੀ ਦਿਵਸ ਸਾਨੂੰ ਇਹ ਸੁਨੇਹਾ ਦਿੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਧਰਤੀ ਅਤੇ ਮਨੁੱਖ ਦਾ ਰਿਸ਼ਤਾ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ’ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਰਿਸ਼ਤੇ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਰਨ ਲਈ ਸਾਨੂੰ ਆਪਣੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਨਿਭਾਉਣੀ ਪਵੇਗੀ।

ਇਸ ਦਿਨ ਦਾ ਮਹੱਤਵ ਸਿਰਫ਼ ਵਾਤਾਵਰਣ ਸੰਬੰਧੀ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਨੂੰ ਉਜਾਗਰ ਕਰਨ ਤਕ ਸੀਮਿਤ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਹ ਸਾਨੂੰ ਇੱਕ ਸਮੂਹਿਕ ਕਾਰਵਾਈ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਹਰ ਸਾਲ ਇਸ ਦਿਨ ਦੇ ਮੌਕੇ ’ਤੇ ਦੁਨੀਆਂ ਭਰ ਵਿੱਚ ਲੋਕ ਰੁੱਖ ਲਗਾਉਂਦੇ ਹਨ, ਸਫ਼ਾਈ ਮੁਹਿੰਮਾਂ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲੈਂਦੇ ਹਨ, ਪਲਾਸਟਿਕ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਘਟਾਉਣ ਦਾ ਪ੍ਰਣ ਲੈਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਊਰਜਾ ਦੀ ਬੱਚਤ ਲਈ ਕਦਮ ਚੁੱਕਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਛੋਟੇ-ਛੋਟੇ ਯਤਨ ਸਮੁੱਚੇ ਤੌਰ ’ਤੇ ਵੱਡਾ ਬਦਲਾਅ ਲਿਆ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਉਦਾਹਰਨ ਵਜੋਂ, ਜੇ ਹਰ ਵਿਅਕਤੀ ਸਾਲ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਰੁੱਖ ਲਗਾਏ, ਤਾਂ ਸਲਾਨਾ ਅਰਬਾਂ ਰੁੱਖ ਧਰਤੀ ’ਤੇ ਹਰਿਆਲੀ ਵਧਾ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਜੋ ਕਾਰਬਨ ਡਾਈਆਕਸਾਈਡ ਨੂੰ ਸੋਖ ਕੇ ਗਲੋਬਲ ਵਾਰਮਿੰਗ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਨਗੇ। ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਜੇ ਅਸੀਂ ਪਲਾਸਟਿਕ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਬੰਦ ਕਰ ਦੇਈਏ ਅਤੇ ਰੀਸਾਈਕਲਿੰਗ ਨੂੰ ਅਪਣਾਈਏ ਤਾਂ ਸਮੁੰਦਰਾਂ ਅਤੇ ਜ਼ਮੀਨ ਨੂੰ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਤੋਂ ਬਚਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਵਿਸ਼ਵ ਧਰਤੀ ਦਿਵਸ ਸਾਨੂੰ ਸਿਖਾਉਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਸਾਰੇ ਯਤਨ ਸਿਰਫ਼ ਸਰਕਾਰਾਂ ਜਾਂ ਸੰਗਠਨਾਂ ਦੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਨਹੀਂ, ਸਗੋਂ ਹਰ ਵਿਅਕਤੀ ਦਾ ਫਰਜ਼ ਹੈ।

ਇਸ ਦਿਨ ਦਾ ਇੱਕ ਹੋਰ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਪਹਿਲੂ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਸਾਨੂੰ ਸਾਡੀ ਜੀਵਨ ਸ਼ੈਲੀ ’ਤੇ ਵਿਚਾਰ ਕਰਨ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਅੱਜ ਦੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਅਸੀਂ ਆਪਣੀ ਸਹੂਲਤ ਲਈ ਧਰਤੀ ਦੇ ਸਾਧਨਾਂ ਦਾ ਬੇਰਹਿਮੀ ਨਾਲ ਇਸਤੇਮਾਲ ਕਰ ਰਹੇ ਹਾਂ। ਫੈਕਟਰੀਆਂ ਦਾ ਧੂੰਆਂ, ਗੱਡੀਆਂ ਦਾ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਅਤੇ ਬੇਲੋੜੀ ਬਿਜਲੀ ਦੀ ਖਪਤ ਨੇ ਧਰਤੀ ਦੇ ਸੰਤੁਲਨ ਨੂੰ ਖਰਾਬ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਅਸੀਂ ਇੰਨੇ ਆਰਾਮਪ੍ਰਸਤ ਹੋ ਗਏ ਹਾਂ ਕਿ ਸਾਨੂੰ ਇਹ ਵੀ ਨਹੀਂ ਪਤਾ ਕਿ ਸਾਡੀਆਂ ਛੋਟੀਆਂ-ਛੋਟੀਆਂ ਆਦਤਾਂ ਧਰਤੀ ਨੂੰ ਕਿੰਨਾ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਵਿਸ਼ਵ ਧਰਤੀ ਦਿਵਸ ਸਾਨੂੰ ਰੋਕ ਕੇ ਸੋਚਣ ਲਈ ਕਹਿੰਦਾ ਹੈ, ਕੀ ਅਸੀਂ ਆਪਣੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਨੂੰ ਥੋੜ੍ਹਾ ਸਾਦਾ ਨਹੀਂ ਬਣਾ ਸਕਦੇ? ਕੀ ਅਸੀਂ ਸਾਈਕਲ ਦੀ ਵਰਤੋਂ, ਘੱਟ ਬਿਜਲੀ ਦੀ ਖਪਤ, ਜਾਂ ਘਰ ਵਿੱਚ ਬਗੀਚਾ ਲਗਾ ਕੇ ਧਰਤੀ ਦੀ ਮਦਦ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦੇ? ਇਹ ਸਵਾਲ ਸਾਨੂੰ ਇੱਕ ਬਿਹਤਰ ਜੀਵਨ ਸ਼ੈਲੀ ਅਪਣਾਉਣ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਦੇ ਹਨ, ਜੋ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਧਰਤੀ ਲਈ, ਸਗੋਂ ਸਾਡੀ ਆਪਣੀ ਸਿਹਤ ਲਈ ਵੀ ਚੰਗੀ ਹੈ।

ਵਿਸ਼ਵ ਧਰਤੀ ਦਿਵਸ ਸਾਨੂੰ ਸਿੱਖਿਆ ਦੇ ਮਹੱਤਵ ਨੂੰ ਵੀ ਸਮਝਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਜੇ ਅਸੀਂ ਆਪਣੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਛੋਟੀ ਉਮਰ ਤੋਂ ਹੀ ਧਰਤੀ ਦੀ ਸੰਭਾਲ ਬਾਰੇ ਸਿਖਾਈਏ ਤਾਂ ਉਹ ਵੱਡੇ ਹੋ ਕੇ ਇਸ ਗ੍ਰਹਿ ਦੀ ਰਾਖੀ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਉਣਗੇ। ਸਕੂਲਾਂ ਵਿੱਚ ਇਸ ਦਿਨ ਦੇ ਮੌਕੇ ’ਤੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਰੁੱਖ ਲਗਾਉਣ, ਪਾਣੀ ਬਚਾਉਣ ਅਤੇ ਰੀਸਾਈਕਲਿੰਗ ਦੀ ਮਹੱਤਤਾ ਬਾਰੇ ਦੱਸਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਸਿੱਖਿਆ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਮਨ ਵਿੱਚ ਧਰਤੀ ਪ੍ਰਤੀ ਪਿਆਰ ਅਤੇ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਦਾ ਬੀਜ ਬੀਜਦੀ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਇਹ ਬੱਚੇ ਵੱਡੇ ਹੋਣਗੇ ਤਾਂ ਉਹ ਆਪਣੇ ਫ਼ੈਸਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵਾਤਾਵਰਣ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਨੂੰ ਤਰਜੀਹ ਦੇਣਗੇ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਭਵਿੱਖ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸਿਹਤਮੰਦ ਧਰਤੀ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਵਧੇਗੀ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਵਿਸ਼ਵ ਧਰਤੀ ਦਿਵਸ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਦਿਨ ਦਾ ਇਵੈਂਟ ਨਹੀਂ, ਸਗੋਂ ਇੱਕ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਦੀ ਰਣਨੀਤੀ ਹੈ, ਜੋ ਸਾਡੇ ਗ੍ਰਹਿ ਦੇ ਭਵਿੱਖ ਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਕਰਦੀ ਹੈ।

ਇਸ ਦਿਨ ਦਾ ਮਹੱਤਵ ਇਸ ਗੱਲ ਵਿੱਚ ਵੀ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਸਾਨੂੰ ਸਮਾਜਿਕ ਇਕੱਠਤਾ ਦੀ ਤਾਕਤ ਦਿਖਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਧਰਤੀ ਨੂੰ ਬਚਾਉਣਾ ਕਿਸੇ ਇੱਕ ਵਿਅਕਤੀ ਜਾਂ ਇੱਕ ਦੇਸ਼ ਦਾ ਕੰਮ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਹ ਇੱਕ ਸਾਂਝੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਸਰਕਾਰਾਂ, ਕੰਪਨੀਆਂ, ਸੰਗਠਨ ਅਤੇ ਆਮ ਲੋਕ, ਸਾਰਿਆਂ ਨੂੰ ਹਿੱਸਾ ਪਾਉਣਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਵਿਸ਼ਵ ਧਰਤੀ ਦਿਵਸ ਸਾਨੂੰ ਇਕੱਠੇ ਕੰਮ ਕਰਨ ਦੀ ਪ੍ਰੇਰਣਾ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਲੋਕ ਇਕੱਠੇ ਹੋ ਕੇ ਸਫ਼ਾਈ ਮੁਹਿੰਮ ਚਲਾਉਂਦੇ ਹਨ, ਜਾਂ ਸਰਕਾਰਾਂ ਵਾਤਾਵਰਣ ਸੁਰੱਖਿਆ ਲਈ ਨੀਤੀਆਂ ਬਣਾਉਂਦੀਆਂ ਹਨ ਤਾਂ ਇਹ ਸਮਾਜ ਦੀ ਸਾਂਝੀ ਤਾਕਤ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਦਿਨ ਸਾਨੂੰ ਇਹ ਵੀ ਸਿਖਾਉਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਛੋਟੀਆਂ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ਾਂ ਵੀ ਵੱਡੇ ਨਤੀਜੇ ਲਿਆ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ, ਬਸ਼ਰਤੇ ਅਸੀਂ ਸਾਰੇ ਇਸ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਈਏ।

ਅੱਜ ਦੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ, ਜਦੋਂ ਤਕਨੀਕ ਅਤੇ ਆਰਥਿਕ ਤਰੱਕੀ ਨੇ ਸਾਡੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਨੂੰ ਸੌਖਾ ਬਣਾਇਆ ਹੈ, ਇਸ ਨੇ ਧਰਤੀ ’ਤੇ ਬਹੁਤ ਦਬਾਅ ਵੀ ਪਾਇਆ ਹੈ। ਗਲੋਬਲ ਵਾਰਮਿੰਗ ਦੇ ਕਾਰਨ ਤਾਪਮਾਨ ਵਧ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ’ਤੇ ਅਸਰ ਪੈ ਰਿਹਾ ਹੈ ਅਤੇ ਭੋਜਨ ਦੀ ਕਮੀ ਦਾ ਖਤਰਾ ਵਧ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਸਮੁੰਦਰਾਂ ਦਾ ਪੱਧਰ ਉੱਚਾ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਤਟਵਰਤੀ ਇਲਾਕੇ ਡੁੱਬਣ ਦੇ ਖਤਰੇ ਵਿੱਚ ਹਨ। ਜੰਗਲੀ ਜੀਵਾਂ ਦੀਆਂ ਕਈ ਪ੍ਰਜਾਤੀਆਂ ਖਤਮ ਹੋਣ ਦੇ ਕੰਢੇ ’ਤੇ ਹਨ। ਇਹ ਸਾਰੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਸਾਨੂੰ ਇੱਕ ਸਖ਼ਤ ਸੁਨੇਹਾ ਦਿੰਦੀਆਂ ਹਨ ਕਿ ਜੇ ਅਸੀਂ ਹੁਣ ਸੁਚੇਤ ਨਾ ਹੋਏ ਤਾਂ ਧਰਤੀ ਦਾ ਭਵਿੱਖ ਅਤੇ ਸਾਡਾ ਭਵਿੱਖ, ਦੋਵੇਂ ਖਤਰੇ ਵਿੱਚ ਪੈ ਜਾਣਗੇ। ਵਿਸ਼ਵ ਧਰਤੀ ਦਿਵਸ ਸਾਨੂੰ ਇਸ ਖਤਰੇ ਤੋਂ ਸੁਚੇਤ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਸਾਨੂੰ ਇੱਕ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਭਵਿੱਖ ਲਈ ਕੰਮ ਕਰਨ ਦੀ ਪ੍ਰੇਰਣਾ ਦਿੰਦਾ ਹੈ।

ਅੰਤ ਵਿੱਚ, ਵਿਸ਼ਵ ਧਰਤੀ ਦਿਵਸ ਸਾਨੂੰ ਇਹ ਸਮਝਾਉਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਧਰਤੀ ਸਾਡੀ ਮਾਂ ਵਰਗੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੇ ਸਾਨੂੰ ਜੀਵਨ ਦਿੱਤਾ ਹੈ ਅਤੇ ਸਾਡੀ ਹਰ ਜ਼ਰੂਰਤ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਇਸਦੀ ਸੰਭਾਲ ਕਰਨਾ ਸਾਡਾ ਫਰਜ਼ ਹੈ, ਨਾ ਕਿ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਵਿਕਲਪ। ਇਹ ਦਿਨ ਸਾਨੂੰ ਇੱਕ ਸੁਨੇਹਾ ਦਿੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਅਸੀਂ ਆਪਣੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਵਿੱਚ ਛੋਟੇ-ਛੋਟੇ ਬਦਲਾਅ ਲਿਆ ਕੇ ਧਰਤੀ ਨੂੰ ਬਚਾ ਸਕਦੇ ਹਾਂ। ਰੁੱਖ ਲਗਾਉਣਾ, ਪਾਣੀ ਅਤੇ ਬਿਜਲੀ ਦੀ ਬੱਚਤ, ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਘਟਾਉਣਾ ਅਤੇ ਸਾਫ਼-ਸੁਥਰਾ ਵਾਤਾਵਰਣ ਬਣਾਉਣਾ, ਇਹ ਸਾਰੇ ਕੰਮ ਸਾਡੇ ਹੱਥ ਵਿੱਚ ਹਨ। ਵਿਸ਼ਵ ਧਰਤੀ ਦਿਵਸ ਸਾਨੂੰ ਇਹ ਅਹਿਸਾਸ ਕਰਵਾਉਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਧਰਤੀ ਸਾਡੇ ਲਈ ਹੈ ਅਤੇ ਸਾਨੂੰ ਇਸ ਲਈ ਜੀਣਾ ਸਿੱਖਣਾ ਪਵੇਗਾ। ਆਉ, ਇਸ ਦਿਨ ’ਤੇ ਪ੍ਰਣ ਕਰੀਏ ਕਿ ਅਸੀਂ ਆਪਣੀ ਧਰਤੀ ਦੀ ਰਾਖੀ ਕਰਾਂਗੇ, ਤਾਂ ਜੋ ਇਹ ਸਾਡੇ ਬੱਚਿਆਂ ਲਈ ਵੀ ਇੱਕ ਸੁੰਦਰ ਅਤੇ ਸਿਹਤਮੰਦ ਘਰ ਬਣੀ ਰਹੇ।

*       *       *       *       *

ਨੋਟ: ਹਰ ਲੇਖਕ ‘ਸਰੋਕਾਰ’ ਨੂੰ ਭੇਜੀ ਗਈ ਰਚਨਾ ਦੀ ਕਾਪੀ ਆਪਣੇ ਕੋਲ ਸੰਭਾਲਕੇ ਰੱਖੇ।)
ਸਰੋਕਾਰ ਨਾਲ ਸੰਪਰਕ ਲਈ: (This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it.om)