“ਪਿਛਲੇ 30-40 ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਹਰ ਸਾਲ ਗਰਮੀਆਂ ਦਾ ਆਗਮਨ ਹੁੰਦੇ ਸਾਰ ...”
(20 ਜਨਵਰੀ 2020)
ਡੇਢ ਮਹੀਨੇ ਤੋਂ ਆਸਟਰੇਲੀਆ ਵਿੱਚ ਲੱਗੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਭਿਆਨਕ ਅੱਗਾਂ ਨੇ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਕਈ ਸੂਬਿਆਂ ਨੂੰ ਲਗਭਗ ਤਬਾਹ ਕਰ ਕੇ ਰੱਖ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਹੁਣ ਤੱਕ ਇੱਕ ਫਾਇਰ ਫਾਈਟਰ ਸਮੇਤ 30 ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਦੀ ਸੜਨ ਕਾਰਨ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਹੈ ਤੇ 30,000 ਤੋਂ ਵਧੇਰੇ ਘਰ ਇਸਦੀ ਭੇਂਟ ਚੜ੍ਹ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਅਨੇਕਾਂ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਅਤੇ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਏਜੰਸੀਆਂ ਇਸ ਅੱਗ ਉੱਤੇ ਕਾਬੂ ਪਾਉਣ ਲਈ ਦਿਨ ਰਾਤ ਜੂਝ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਯੂਰਪੀ ਯੂਨੀਅਨ, ਇੰਗਲੈਂਡ, ਕੈਨੇਡਾ ਅਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ਨੇ ਆਪਣੇ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਫਾਇਰ ਫਾਈਟਰ ਇਸ ਅੱਗ ਨੂੰ ਕੰਟਰੋਲ ਕਰਨ ਲਈ ਭੇਜੇ ਹੋਏ ਹਨ। ਪਰ ਕਹਿਰ ਦੀ ਗਰਮੀ, ਤੇਜ਼ ਹਵਾਵਾਂ, ਸੋਕੇ ਅਤੇ ਗਲੋਬਲ ਵਾਰਮਿੰਗ ਕਾਰਨ ਹਾਲਾਤ ਬਦ ਤੋਂ ਬਦਤਰ ਹੁੰਦੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਯਾਦ ਰਹੇ ਕਿ ਆਸਟਰੇਲੀਆ ਦਾ ਮੌਸਮ ਸਾਰੀ ਦੁਨੀਆਂ ਤੋਂ ਉਲਟਾ ਅਤੇ ਬੇਹੱਦ ਖੁਸ਼ਕ ਹੈ। ਉੱਥੇ ਸਾਡੀਆਂ ਗਰਮੀਆਂ ਸਮੇਂ ਸਰਦੀ ਤੇ ਸਰਦੀਆਂ ਸਮੇਂ ਕਹਿਰ ਦੀ ਗਰਮੀ ਪੈਂਦੀ ਹੈ।
ਇਸ ਸਮੇਂ ਕਰੀਬ ਅੱਧੇ ਆਸਟਰੇਲੀਆ ਵਿੱਚ ਭਾਂਬੜ ਮੱਚ ਰਹੇ ਹਨ ਪਰ ਨਿਊ ਸਾਊਥ ਵੇਲਜ਼ ਸੂਬੇ ਦੇ ਹਾਲਾਤ ਸਭ ਤੋਂ ਬੁਰੇ ਹਨ। ਅੱਗ ਨੇ ਫਾਰਮਾਂ, ਜੰਗਲਾਂ ਅਤੇ ਪਿੰਡਾਂ ਦੇ ਪਿੰਡ ਫੂਕ ਦਿੱਤੇ ਹਨ। ਆਸਟਰੇਲੀਆ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਜੰਗਲ, ਬਲਿਊ ਮਾਊਂਟੇਨ ਨੈਸ਼ਨਲ ਪਾਰਕ ਅੱਗ ਨੇ ਸਵਾਹ ਦਾ ਢੇਰ ਬਣਾ ਕੇ ਰੱਖ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਇੱਥੋਂ ਤੱਕ ਕਿ ਮੈਲਬਰਨ ਅਤੇ ਸਿਡਨੀ ਵਰਗੇ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਦੇ ਕਈ ਹਿੱਸੇ ਲੋਕਾਂ ਤੋਂ ਖਾਲੀ ਕਰਾਉਣੇ ਪਏ ਹਨ। ਇਸਦੇ ਬਾਹਰੀ ਇਲਾਕਿਆਂ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਚੁੱਕੀ ਅੱਗ ਦੀਆਂ ਲਾਟਾਂ ਕਾਰਨ ਇਹ ਸ਼ਹਿਰ ਧੂੰਏਂ ਦੀ ਮੋਟੀ ਚਾਦਰ ਨਾਲ ਢਕੇ ਪਏ ਹਨ। ਦਸੰਬਰ ਮਹੀਨੇ ਦੌਰਾਨ ਸਿਡਨੀ ਵਿੱਚ ਵਾਤਾਵਰਣ ਗੁਣਵਤਾ ਸਭ ਨਾਲੋਂ ਖਤਰਨਾਕ ਹੱਦ ਤੋਂ ਵੀ 11 ਗੁਣਾ ਵੱਧ ਜ਼ਹਿਰੀਲੀ ਪਾਈ ਗਈ ਤੇ ਸਿਡਨੀ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਹਵਾਈ ਅੱਡੇ ਦੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਉਡਾਣਾਂ ਰੱਦ ਕਰਨੀਆਂ ਪਈਆਂ ਸਨ। ਮਹੀਨਿਆਂ ਤੋਂ ਬਲ ਰਹੀਆਂ ਇਹ ਅੱਗਾਂ ਸੈਂਕੜੇ ਮੀਲਾਂ ਤੱਕ ਫੈਲ ਗਈਆਂ ਹਨ। ਨਿਊ ਸਾਊਥ ਵੇਲਜ਼ ਵਿੱਚ ਤਾਂ ਅਜੇ ਵੀ 250 ਸਥਾਨਾਂ ਉੱਪਰ ਅੱਗਾਂ ਲਟ ਲਟ ਬਲ ਰਹੀਆਂ ਹਨ।
ਪਿਛਲੇ 30-40 ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਹਰ ਸਾਲ ਗਰਮੀਆਂ ਦਾ ਆਗਮਨ ਹੁੰਦੇ ਸਾਰ ਆਸਟਰੇਲੀਆਂ ਵਿੱਚ ਅੱਗਾਂ ਦਾ ਮੌਸਮ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਸਿਰ ਤੋੜ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ਾਂ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਆਸਟਰੇਲੀਆ ਵਰਗਾ ਵਿਕਸਤ ਦੇਸ਼ ਵੀ ਇਹਨਾਂ ਦਾ ਕੋਈ ਹੱਲ ਨਹੀਂ ਲੱਭ ਸਕਿਆ। ਹਰੇਕ ਸਾਲ ਅਰਬਾਂ ਡਾਲਰ ਦੀ ਸੰਪਤੀ ਅਤੇ ਅਣਮੋਲ ਜਾਨਾਂ ਇਸਦੀ ਭੇਂਟ ਚੜ੍ਹ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਗਰਮੀਆਂ ਵਿੱਚ ਪੈਣ ਵਾਲਾ ਸੋਕਾ, ਤਪਸ਼, ਅਸਮਾਨੀ ਬਿਜਲੀ ਅਤੇ ਝੱਖੜਾਂ ਕਾਰਨ ਅੱਗ ਜਲਦੀ ਹੀ ਕਾਬੂ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਲੱਕੜ ਦੇ ਘਰ ਮਾਚਿਸ ਦੀਆਂ ਤੀਲੀਆਂ ਵਾਂਗ ਬਲ ਉੱਠਦੇ ਹਨ। ਭਾਰਤ ਵਾਂਗ ਇੱਟਾਂ ਦੇ ਘਰ ਹੋਣ ਤਾਂ ਸ਼ਾਇਦ ਕੁਝ ਬਚਾਅ ਹੋ ਜਾਵੇ। ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਅੱਗਾਂ ਅਸਮਾਨੀ ਬਿਜਲੀ ਕਾਰਨ ਲੱਗਦੀਆਂ ਹਨ। ਜਨਵਰੀ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਵਿਕਟੋਰੀਆ ਸੂਬੇ ਦੇ ਈਸਟ ਗਿਪਸਲੈਂਡ ਸ਼ਹਿਰ ਨਜ਼ਦੀਕ ਅਸਮਾਨੀ ਬਿਜਲੀ ਕਾਰਨ ਲੱਗੀ ਅੱਗ ਸਿਰਫ ਤਿੰਨ ਘੰਟਿਆਂ ਵਿੱਚ ਹੀ 35 ਕਿ.ਮੀ. ਇਲਾਕੇ ਵਿੱਚ ਫੈਲ ਗਈ ਸੀ। ਆਸਟਰੇਲੀਆ ਦੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਮਾਨਸਿਕ ਵਿਕਾਰਾਂ ਵਾਲੇ ਲੋਕ ਵੀ ਅੱਗਾਂ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਨ ਲਈ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਹਨ। ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਅਜਿਹੇ 3 ਨੌਜਵਾਨ ਅੱਗ ਲਾਉਣ ਵੇਲੇ ਚੱਲ ਰਹੀ ਹਨੇਰੀ ਕਾਰਨ ਖੁਦ ਹੀ ਸੜ ਕੇ ਮਰ ਗਏ ਸਨ। 2019 ਅਤੇ 2020 ਦੌਰਾਨ ਪੁਲਿਸ ਨੇ 2150 ਅਜਿਹੇ ਵਿਅਕਤੀ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰ ਕੀਤੇ ਹਨ ਜਿਹਨਾਂ ਦੁਆਰਾ ਜਾਣ ਬੁੱਝ ਕੇ ਲਗਾਈਆਂ ਗਈਆਂ ਅੱਗਾਂ ਨੇ ਕਰੋੜਾਂ ਦੀ ਸੰਪਤੀ ਨਸ਼ਟ ਕੀਤੀ ਤੇ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਲੋਕਾਂ ਦੀਆਂ ਜਾਨਾਂ ਖਤਰੇ ਵਿੱਚ ਪਾਈਆਂ।
ਅੱਗ ਦਾ ਮੌਸਮ ਆਸਟਰੇਲੀਆ ਲਈ ਹਮੇਸ਼ਾ ਘੋਰ ਮੁਸੀਬਤਾਂ ਲੈ ਕੇ ਆਉਂਦਾ ਹੈ। 11 ਜਨਵਰੀ 2009 ਨੂੰ ਵਿਕਟੋਰੀਆ ਸੂਬੇ ਵਿੱਚ ਵਾਪਰਿਆ ਬਲੈਕ ਸ਼ਨੀਵਾਰ ਅਜੇ ਵੀ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਯਾਦ ਵਿੱਚ ਤਾਜ਼ਾ ਹੈ। ਉਸ ਦਿਨ ਜੰਗਲ ਦੀ ਅੱਗ ਨੇ ਪਲਾਂ ਵਿੱਚ ਹੀ ਇੱਕ ਪੂਰਾ ਪਿੰਡ ਤਬਾਹ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ ਤੇ 175 ਇਨਸਾਨਾਂ ਦੀ ਜਾਨ ਲੈ ਲਈ ਸੀ। ਭਾਵੇਂ ਇਸ ਸਾਲ ਅਜੇ ਤੱਕ ਐਨਾ ਨੁਕਸਾਨ ਤਾਂ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ, ਪਰ ਹਾਲਾਤ ਉਦੋਂ ਨਾਲੋਂ ਵੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਬੁਰੇ ਹਨ। ਇਸ ਸਾਲ ਆਸਟਰੇਲੀਆ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਭਿਆਨਕ ਸੋਕਾ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਵਗ ਰਹੀਆਂ ਖੁਸ਼ਕ ਗਰਮ ਹਵਾਵਾਂ ਅੱਗ ਨੂੰ ਹੋਰ ਅਨੁਕੂਲ ਹਾਲਾਤ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਅੱਗ ਸਾਰੇ ਪਾਸੇ ਦਾਵਾਨਲ ਵਾਂਗ ਵਧਦੀ ਹੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਤਾਪਮਾਨ ਭਾਰਤ ਨਾਲੋਂ ਵੀ ਵੱਧ, 47 ਡਿਗਰੀ ਸੈਲਸੀਅਸ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਚੁੱਕਿਆ ਹੈ। ਅੱਗਾਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਣ ਵੇਲੇ ਆਸਟਰੇਲੀਆ ਦਾ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਸਕਾਟ ਮਾਰੀਸਨ ਹਵਾਈ ਟਾਪੂਆਂ ਵਿੱਚ ਛੁੱਟੀਆਂ ਮਨਾ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਉਸ ਦੀ ਮੀਡੀਆ ਵਿੱਚ ਐਨੀ ਨੁਕਤਾਚੀਨੀ ਹੋਈ ਕਿ ਉਸ ਨੂੰ ਆਪਣੀਆਂ ਛੁੱਟੀਆਂ ਰੱਦ ਕਰ ਕੇ ਵਾਪਸ ਆਉਣ ਪਿਆ ਤੇ ਦੇਸ਼ ਤੋਂ ਮੁਆਫੀ ਮੰਗਣੀ ਪਈ।
ਆਸਟਰੇਲੀਆ ਵਿੱਚ ਹੋ ਰਿਹਾ ਨੁਕਸਾਨ ਦਿਲ ਕੰਬਾਊ ਹੈ। ਪਿੰਡਾਂ ਦੇ ਪਿੰਡ ਤੇ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਦੇ ਸ਼ਹਿਰ ਇਸ ਅੱਗ ਨੇ ਭਸਮ ਕਰ ਦਿੱਤੇ ਹਨ। ਜ਼ਿਆਦਾ ਅੱਗ ਵਾਲੇ ਸੂਬਿਆਂ ਨਿਊ ਸਾਊਥ ਵੇਲਜ਼, ਵਿਕੋਟਰੀਆ, ਸਾਊਥ ਆਸਟਰੇਲੀਆ, ਵੈਸਟ ਆਸਟਰੇਲੀਆ, ਤਸਮਾਨੀਆਂ ਅਤੇ ਕੂਈਨਜ਼ਲੈਂਡ ਦਾ 18 ਕਰੋੜ ਏਕੜ ਖੇਤਰਫਲ ਸੜ ਕੇ ਭਸਮ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਹ ਇਲਾਕਾ ਬੈਲਜ਼ੀਅਮ ਅਤੇ ਡੈਨਮਾਰਕ ਦੇ ਕੁਲ ਖੇਤਰਫਲ ਤੋਂ ਵੀ ਵੱਧ ਹੈ। ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਤਬਾਹੀ ਝੇਲ ਰਹੇ ਨਿਊ ਸਾਊਥ ਵੇਲਜ਼ ਸੂਬੇ ਦਾ 7 ਕਰੋੜ 21 ਲੱਖ ਏਕੜ ਤੋਂ ਵੱਧ ਇਲਾਕਾ ਸੜ ਜਾਣ ਕਾਰਨ ਉਸ ਦੀ ਆਰਥਿਕਤਾ ਦਾ ਲੱਕ ਟੁੱਟ ਚੁੱਕਾ ਹੈ। ਹਰ ਸਾਲ ਲੱਗਣ ਵਾਲੀਆਂ ਅੱਗਾਂ ਤੋਂ ਡਰੇ ਹੋਏ ਕਿਸਾਨ ਅਤੇ ਸਨਅਤਕਾਰ ਆਪਣੀ ਜ਼ਮੀਨ ਜਾਇਦਾਦ ਵੇਚ ਕੇ ਦੂਸਰੇ ਸੂਬਿਆਂ ਵੱਲ ਹਿਜ਼ਰਤ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਸ ਸਾਲ ਇਹ ਵਰਤਾਰਾ ਸਾਰੀ ਦੁਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਹੀ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਵਾਤਾਵਰਣ ਤਬਦੀਲੀ ਕਾਰਨ 2019 ਵਿੱਚ ਬਰਾਜ਼ੀਲ ਦੇ ਅਮਾਜ਼ੌਨ ਜੰਗਲਾਂ ਅਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਕੈਲੀਫੋਰਨੀਆਂ ਸੂਬੇ ਵਿੱਚ ਵੀ ਭਿਆਨਕ ਅੱਗਾਂ ਲੱਗ ਚੁੱਕੀਆਂ ਹਨ। ਅਮਾਜ਼ੌਨ ਦੇ ਜੰਗਲਾਂ ਵਿੱਚ 18 ਕਰੋੜ ਏਕੜ ਅਤੇ ਕੈਲੀਫੋਰਨੀਆਂ ਵਿੱਚ 30 ਲੱਖ ਏਕੜ ਇਲਾਕਾ ਸੜ ਕੇ ਸਵਾਹ ਹੋ ਚੁੱਕਾ ਹੈ।
ਸਭ ਤੋਂ ਭਿਆਨਕ ਵਿਨਾਸ਼ ਅਣਭੋਲ ਪਸ਼ੂ ਪੰਛੀਆਂ ਨੂੰ ਸਹਿਣਾ ਪੈ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਕੋਆਲਾ, ਕੰਗਾਰੂ, ਊਠ, ਸੱਪ, ਜੰਗਲੀ ਕੁੱਤੇ, ਪਾਲਤੂ ਜਾਨਵਰ ਅਤੇ ਪੰਛੀ, ਲੱਖਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਖਤਮ ਹੋ ਗਏ ਹਨ ਤੇ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਕੁਦਰਤੀ ਅਵਾਸ ਤਬਾਹ ਹੋ ਗਏ ਹਨ। ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਨੁਕਸਾਨ ਭੋਲੇ ਭਾਲੇ ਕੋਆਲਾ ਨੂੰ ਝੱਲਣਾ ਪਿਆ ਹੈ। ਉਹਨਾਂ ਦੀ 35% ਤੋਂ ਵੱਧ ਨਸਲ ਖਤਮ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਅਨੇਕਾਂ ਜਾਨਵਰਾਂ ਦੀਆਂ ਪ੍ਰਜਾਤੀਆਂ ਖਤਰੇ ਵਾਲੀ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਵਿੱਚ ਪਹੁੰਚ ਗਈਆਂ ਹਨ ਤੇ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਸਦਾ ਲਈ ਧਰਤੀ ਤੋਂ ਗਾਇਬ ਹੋ ਜਾਣ ਦਾ ਖਤਰਾ ਪੈਦਾ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਹੁਣ ਤੱਕ ਕੁਲ ਮਿਲਾ ਕੇ ਪੰਜ ਕਰੋੜ ਤੋਂ ਵੱਧ ਜਾਨਵਰ ਇਸ ਅੱਗ ਤੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋਏ ਹਨ ਤੇ 50 ਲੱਖ ਤੋਂ ਵਤਧ ਮਾਰੇ ਜਾ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਡੱਡੂਆਂ, ਰੀਂਗਣ ਵਾਲੇ ਜਾਨਵਰਾਂ ਅਤੇ ਕੀਟ ਪਤੰਗਿਆਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਦਾ ਤਾਂ ਕੋਈ ਹਿਸਾਬ ਹੀ ਨਹੀਂ। ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਵੈਟਨਰੀ ਡਾਕਟਰ ਅਤੇ ਵਾਲੰਟੀਅਰ ਜ਼ਖਮੀ ਜਾਨਵਰਾਂ ਦਾ ਇਲਾਜ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਪਰ ਕਈ ਜਾਨਵਰ ਐਨੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਜ਼ਖਮੀ ਹੋ ਚੁੱਕੇ ਹਨ ਕਿ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਰਹਿਮ ਦੇ ਅਧਾਰ ਉੱਤੇ ਖਤਮ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਜਾਨਵਰਾਂ ਦੇ ਕੁਦਰਤੀ ਅਵਾਸ ਅਤੇ ਘਾਹ ਝਾੜੀਆਂ ਖਤਮ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਭੁੱਖੇ ਮਰਨ ਦਾ ਖਤਰਾ ਪੈਦਾ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਹੁਣ ਜਾਨਵਰਾਂ ਨੂੰ ਬਚਾਉਣ ਲਈ ਹੈਲੀਕਾਪਟਰਾਂ ਰਾਹੀਂ ਲੱਖਾਂ ਟਨ ਸਬਜ਼ੀਆਂ, ਪੱਠੇ ਅਤੇ ਹੋਰ ਚਾਰਾ ਜੰਗਲਾਂ ਵਿੱਚ ਸੁੱਟਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਸਰਕਾਰੀ ਏਜੰਸੀਆਂ ਅਤੇ ਅਧਿਕਾਰੀ ਮਹੀਨਿਆਂ ਤੋਂ ਇਸ ਨਰਕ ਦੀ ਅੱਗ ਵਰਗੀ ਮੁਸੀਬਤ ਨਾਲ ਜੂਝ ਰਹੇ ਹਨ। ਲਗਭਗ ਅੱਧੇ ਆਸਟਰੇਲੀਆ ਵਿੱਚ ਹੰਗਾਮੀ ਸਥਿਤੀ ਲਾਗੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਵਿਸਥਾਪਿਤ ਹੋਏ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਰਿਹਾਇਸ਼, ਕੱਪੜਾ, ਖਾਣਾ ਅਤੇ ਪਾਣੀ ਮੁਹੱਈਆ ਕਰਵਾਇਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। 20,000 ਤੋਂ ਵੱਧ ਅਗਨੀ ਸ਼ਮਨ ਅਧਿਕਾਰੀ, ਪੁਲਿਸ ਮੈਨ, ਸੈਨਿਕ, ਵਾਲੰਟੀਅਰ, ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਫਾਇਰ ਟੈਂਕਰ ਅਤੇ ਸੈਂਕੜੇ ਹਵਾਈ ਜਹਾਜ਼ ਤੇ ਹੈਲੀਕਾਪਟਰ ਅੱਗ ਉੱਤੇ ਲਗਾਤਾਰ ਪਾਣੀ ਅਤੇ ਕੈਮੀਕਲ ਸੁੱਟ ਰਹੇ ਹਨ। ਪਰ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਜਿਵੇਂ ਰੱਬ ਹੀ ਆਸਟਰੇਲੀਆ ਉੱਤੇ ਕ੍ਰੋਧਿਤ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਅੱਗ ਕੰਟਰੋਲ ਹੇਠ ਆਉਣ ਦਾ ਨਾਮ ਨਹੀਂ ਲੈ ਰਹੀ। ਇੱਕ ਜਗ੍ਹਾ ਤੋਂ ਖਤਮ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਦੂਸਰੀ ਜਗ੍ਹਾ ਉੱਤੇ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਰਾਹਤ ਕਾਰਜਾਂ ਅਤੇ ਸਕੂਲ-ਹਸਪਤਾਲਾਂ ਆਦਿ ਦੀ ਮੁੜ ਉਸਾਰੀ ਲਈ 30 ਕਰੋੜ ਡਾਲਰ (ਕਰੀਬ 2200 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ) ਮੰਨਜ਼ੂਰ ਕੀਤੇ ਹਨ। ਭਾਰਤ ਦੇ ਉਲਟ ਇਹ ਸਾਰੇ ਹੀ ਪੈਸੇ ਜ਼ਰੂਰਤਮੰਦਾਂ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਜਾਣੇ ਹਨ। ਅੱਗ ਬੁਝਾਉਣ ਲਈ ਹਰੇਕ ਸਵੈ ਸੇਵਕ ਨੂੰ 5000 ਡਾਲਰ (ਕਰੀਬ ਢਾਈ ਲੱਖ ਡਾਲਰ) ਇਨਾਮ ਦਿੱਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਪੰਜਾਬੀਆਂ, ਖਾਸ ਤੌਰ ਉੱਤੇ ਸਿੱਖਾਂ ਨੇ ਅਜਿਹੇ ਬਿਖੜੇ ਸਮੇਂ ਮਦਦ ਲਈ ਅੱਗੇ ਆ ਕੇ ਆਸਟਰੇਲੀਅਨ ਜਨਤਾ ਦਾ ਦਿਲ ਜਿੱਤ ਲਿਆ ਹੈ। ਗੁਰੂਘਰਾਂ ਅਤੇ ਸਵੈ ਸੇਵੀ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਨੇ ਲੱਖਾਂ ਡਾਲਰ ਇਕੱਠੇ ਕਰ ਕੇ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਮਦਦ ਦੇ ਤੌਰ ਉੱਤੇ ਭੇਜੇ ਹਨ। ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਰਸਦ ਵੰਡੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ ਤੇ ਲੰਗਰ ਛਕਾਇਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਹ ਖਬਰਾਂ ਆਸਟਰੇਲੀਅਨ ਮੀਡੀਆ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਪ੍ਰਮੁੱਖਤਾ ਨਾਲ ਛਪ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਸਿੱਖ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਮਦਦ ਲੈ ਕੇ ਦੂਰ ਦੁਰਾਢੇ ਦੇ ਇਲਾਕਿਆਂ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਚੁੱਕੀਆਂ ਹਨ।
ਇਹ ਅੱਗ ਬੁਝਣ ਦੀ ਫਿਲਹਾਲ ਕੋਈ ਉਮੀਦ ਨਜ਼ਰ ਨਹੀਂ ਆਉਂਦੀ। ਸਭ ਤੋਂ ਗਰਮ ਮਹੀਨੇ ਫਰਵਰੀ ਦੀ ਅਜੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਹੋਣੀ ਹੈ ਤੇ ਗਰਮੀ ਹੋਰ ਵਧਣੀ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਅੱਗਾਂ ਵਿੱਚ ਹੋਰ ਵੀ ਤੇਜ਼ੀ ਆਵੇਗੀ। ਹੁਣ ਤਾਂ ਸਭ ਦੀ ਟੇਕ ਕੁਦਰਤ ਉੱਤੇ ਹੀ ਹੈ ਕਿ ਬਾਰਸ਼ਾਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਣ ਤੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਮੁਸੀਬਤ ਤੋਂ ਛੁਟਕਾਰਾ ਮਿਲੇ।
*****
ਨੋਟ: ਹਰ ਲੇਖਕ ‘ਸਰੋਕਾਰ’ ਨੂੰ ਭੇਜੀ ਗਈ ਰਚਨਾ ਦੀ ਕਾਪੀ ਆਪਣੇ ਕੋਲ ਸੰਭਾਲਕੇ ਰੱਖੇ।)
(1899)
(ਸਰੋਕਾਰ ਨਾਲ ਸੰਪਰਕ ਲਈ: