“ਐਨਾ ਖਰਚਾ ਸੁਣ ਕੇ ਮੈਨੂੰ ਚੱਕਰ ਆਉਣ ਲੱਗ ਪਏ। ਮੈਂ ਗੱਡੀ ਵਿੱਚੋਂ ਪੈਸੇ ਲਿਆਉਣ ਦੇ ਬਹਾਨੇ ...”
(10 ਨਵੰਬਰ 2018)

1995 ਵਿੱਚ ਮੈਂ ਰੋਪੜ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਥਾਣੇ ਦਾ ਐੱਸ.ਐੱਚ.ਓ. ਲੱਗਾ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਸ ਇਲਾਕੇ ਦੇ ਪਾਣੀ ਵਿੱਚ ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਕੋਈ ਗੜਬੜ ਸੀ, ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਪੱਥਰੀਆਂ ਪੈਣ ਦੀ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਆਮ ਹੀ ਸੀ। ਮੇਰੇ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾ ਐੱਸ.ਐੱਚ.ਓ. ਵੀ ਇਸਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੋ ਚੁੱਕਾ ਸੀ। ਅਜੇ ਮੈਨੂੰ ਲੱਗੇ ਨੂੰ ਤਿੰਨ ਕੁ ਮਹੀਨੇ ਹੀ ਹੋਏ ਸਨ ਕਿ ਇੱਕ ਦਿਨ ਅੱਧੀ ਰਾਤ ਨੂੰ ਮੇਰੇ ਪੇਟ ਵਿੱਚ ਜ਼ਬਰਦਸਤ ਦਰਦ ਹੋਣ ਲੱਗ ਪਿਆ। ਜਿਸ ਬੰਦੇ ਨੂੰ ਪੱਥਰੀਆਂ ਦੀ ਪੀੜ ਹੋਈ ਹੋਵੇ, ਉਸ ਨੂੰ ਹੀ ਪਤਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਦਰਦ ਕਿੰਨਾ ਤੇਜ਼ ਅਤੇ ਨਾਬਰਦਾਸ਼ਤ ਕਰਨ ਯੋਗ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਦਿਲ ਕਰਦਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਆਪੇ ਪੇਟ ਵਿੱਚ ਹੱਥ ਪਾ ਕੇ ਪੱਥਰੀਆਂ ਬਾਹਰ ਕੱਢ ਦੇਈਏ। ਖੈਰ, ਕਿਵੇਂ ਨਾ ਕਿਵੇਂ ਲੋਕਲ ਡਾਕਟਰ ਕੋਲੋਂ ਪੇਨ ਕਿੱਲਰ ਖਾ ਕੇ ਰਾਤ ਕੱਢੀ ਤੇ ਸਵੇਰੇ ਰੋਪੜ ਦੇ ਇੱਕ ਡਾਕਟਰ ਕੋਲ ਜਾ ਅਲਖ ਜਗਾਈ। ਉਦੋਂ ਤੱਕ ਮੈਨੂੰ ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਸੀ ਕਿ ਇਹ ਪੱਥਰੀਆਂ ਦੀ ਪੀੜ ਹੈ। ਉਸ ਡਾਕਟਰ ਨੇ ਮੇਰਾ ਐਕਸਰੇ ਕਰਵਾਇਆ ਤੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਤੁਹਾਡੀ ਖੱਬੇ ਪਾਸੇ ਵਾਲੀ ਪਿਸ਼ਾਬ ਦੀ ਨਾਲੀ ਵਿੱਚ ਛੋਟੀਆਂ ਛੋਟੀਆਂ ਕਈ ਪੱਥਰੀਆਂ ਫਸੀਆਂ ਪਈਆਂ ਹਨ, ਪਰ ਇਹਨਾਂ ਦਾ ਉਪਰੇਸ਼ਨ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਈ ਜ਼ਰੂਰਤ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਤੁਸੀਂ ਲੁਧਿਆਣੇ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੇ ਫਲਾਣੇ ਮਸ਼ਹੂਰ ਹਸਪਤਾਲ ਚਲੇ ਜਾਉ, ਉਹਨਾਂ ਕੋਲ ਬਹੁਤ ਹੀ ਆਧੁਨਿਕ ਮਸ਼ੀਨਾਂ ਹਨ। ਉਹ ਬਿਨਾਂ ਉਪਰੇਸ਼ਨ ਕੀਤੇ ਤੋਂ ਹੀ ਪੱਥਰੀਆਂ ਕੱਢ ਦੇਣਗੇ। ਮੈਂ ਐੱਸ.ਐੱਸ.ਪੀ. ਤੋਂ ਤਿੰਨ ਦਿਨ ਦੀ ਛੁੱਟੀ ਲਈ ਤੇ ਉਸ ਹਸਪਤਾਲ ਵੱਲ ਚਾਲੇ ਪਾ ਦਿੱਤੇ।

ਉਹਨਾਂ ਸਮਿਆਂ ਵਿੱਚ ਇੰਸਪੈਕਟਰ ਦੀ ਤਨਖਾਹ ਮਹੀਨੇ ਦੀ ਸਾਰੀ 3000-3500 ਦੇ ਕਰੀਬ ਹੁੰਦੀ ਸੀ। ਜਦੋਂ ਮੈਂ ਉਸ ਹਸਪਤਾਲ ਪਹੁੰਚਿਆ ਤਾਂ ਡਾਕਟਰ ਸਾਹਿਬ ਨੇ ਐਕਸਰੇ ਵੇਖ ਕੇ ਪੱਥਰੀਆਂ ਦਾ ਸਾਈਜ਼ ਮਿਣਿਆ ਅਤੇ ਕੱਢਣ ਦੇ ਸੱਤਰ ਹਜ਼ਾਰ ਰੁਪਏ ਮੰਗ ਲਏ। ਨਾਲ ਹੀ ਮੈਨੂੰ ਰੰਗੀਨ ਐਕਸਰੇ, ਅਲਟਰਾਸਾਊਂਡ ਅਤੇ ਹੋਰ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਟੈਸਟ (ਜੋ ਕਿ ਉਸੇ ਹਸਪਤਾਲ ਤੋਂ ਹੋਣੇ ਸਨ) ਕਰਾਉਣ ਦਾ ਹੁਕਮ ਜਾਰੀ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਉਹਨਾਂ ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਅਲਟਰਾਸਾਊਂਡ ਮਸ਼ੀਨ ਵੀ ਕਿਸੇ ਕਿਸੇ ਹਸਪਤਾਲ ਕੋਲ ਹੁੰਦੀ ਸੀ। ਮੈਨੂੰ ਦਾਖਲ ਕਰਨ ਲਈ ਕਮਰਾ ਵੀ ਅਲਾਟ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਤੇ 25 ਹਜ਼ਾਰ ਐਡਵਾਂਸ ਜਮ੍ਹਾਂ ਕਰਵਾਉਣ ਬਾਰੇ ਕਹਿ ਦਿੱਤਾ। ਐਨਾ ਖਰਚਾ ਸੁਣ ਕੇ ਮੈਨੂੰ ਚੱਕਰ ਆਉਣ ਲੱਗ ਪਏ। ਮੈਂ ਗੱਡੀ ਵਿੱਚੋਂ ਪੈਸੇ ਲਿਆਉਣ ਦੇ ਬਹਾਨੇ ਉੱਥੋਂ ਖਿਸਕ ਆਇਆ। ਫਿਰ ਮੈਂ ਲੁਧਿਆਣੇ ਸ਼ਹਿਰ ਦੇ ਦੋ ਤਿੰਨ ਹੋਰ ਮਸ਼ਹੂਰ ਹਸਪਤਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਗਿਆ, ਪਰ ਕੋਈ ਪੰਜਾਹ ਹਜ਼ਾਰ ਤੋਂ ਥੱਲੇ ਨਾ ਆਵੇ।

ਜਦੋਂ ਹੋਰ ਕੁਝ ਨਾ ਸੁੱਝਿਆ ਤਾਂ ਮੈਨੂੰ ਆਪਣੇ ਇੱਕ ਕਲਾਸ ਫੈਲੋ ਦਾ ਧਿਆਨ ਆਇਆ, ਜਿਸ ਨੇ ਇੱਕ ਵਾਰ ਵੈਸੇ ਹੀ ਗੱਲਾਂ ਗੱਲਾਂ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਉਸ ਦੇ ਭੂਆ ਦੇ ਪੁੱਤਰ ਦਾ ਜਲੰਧਰ ਕਿਡਨੀਆਂ ਦਾ ਹਸਪਤਾਲ ਹੈ ਤੇ ਉਹ ਪੱਥਰੀਆਂ ਕੱਢਣ ਦਾ ਮਾਹਰ ਹੈ। ਮੈਂ ਫੌਰਨ ਉਸ ਨੂੰ ਪੀ.ਸੀ.ਓ. ਤੋਂ ਫੋਨ ਕੀਤਾ ਤੇ ਕੁਦਰਤੀ ਉਹ ਘਰੇ ਹੀ ਮਿਲ ਗਿਆ। ਮੈਂ ਉਸ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਦੱਸੀ। ਉਸ ਨੇ ਉਸੇ ਵੇਲੇ ਡਾਕਟਰ ਨੂੰ ਫੋਨ ਕੀਤਾ ਤੇ ਮੈਨੂੰ ਮਿਲਣ ਦਾ ਟਾਈਮ ਲੈ ਦਿੱਤਾ।

ਮੈਂ ਲੁਧਿਆਣੇ ਤੋਂ ਗੱਡੀ ਭਜਾ ਕੇ ਘੰਟੇ ਵਿੱਚ ਜਲੰਧਰ ਪਹੁੰਚ ਗਿਆ। ਜਲਦੀ ਹੀ ਮੇਰੀ ਵਾਰੀ ਵੀ ਆ ਗਈ। ਡਾਕਟਰ ਨੇ ਐਕਸਰੇ ਵੇਖਿਆ ਤੇ ਮੇਰਾ ਅਲਟਰਾਸਾਊਂਡ ਕਰਵਾਇਆ। ਉਸ ਨੇ ਬਿਨਾਂ ਕਿਸੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਫਾਰਮੈਲਿਟੀ ਦੇ ਮੈਨੂੰ ਦਵਾਈ ਲਿਖ ਕੇ ਦੇ ਦਿੱਤੀ। ਜਦੋਂ ਮੈਂ ਬਾਹਰ ਆ ਕੇ ਹਸਪਤਾਲ ਦੀ ਮੈਡੀਕਲ ਸ਼ਾਪ ਤੋਂ ਦਵਾਈ ਲਈ ਤਾਂ ਉਹ ਸਾਰੀ 150 ਰੁਪਏ ਦੀ ਆਈ। ਮੈਨੂੰ ਲੱਗਾ ਕਿ ਡਾਕਟਰ ਨੇ ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰ ਦਾ ਫੋਨ ਆਉਣ ਕਰ ਕੇ ਸਿਫਾਰਸ਼ੀ ਸਮਝ ਕੇ ਮੈਨੂੰ ਐਵੇਂ ਚਲਾਵੀਂ ਜਿਹੀ ਦਵਾਈ ਲਿਖ ਕੇ ਟਾਲ਼ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਮੈਂ ਦੁਬਾਰਾ ਆਪਣੇ ਕਲਾਸ ਫੈਲੋ ਨੂੰ ਫੋਨ ਕੀਤਾ ਤੇ ਆਪਣੀ ਸ਼ੰਕਾ ਦੱਸੀ। ਉਸ ਨੇ ਮੈਨੂੰ ਦਸ ਮਿੰਟ ਬਾਅਦ ਫੋਨ ਕਰਨ ਲਈ ਕਿਹਾ। ਉਸਦੇ ਇਸ ਸਬੰਧੀ ਫੋਨ ਕਰਨ ਤੋਂ ਪੰਜ-ਸੱਤ ਮਿੰਟ ਬਾਅਦ ਹੀ ਡਾਕਟਰ ਨੇ ਮੈਨੂੰ ਦੁਬਾਰਾ ਅੰਦਰ ਬੁਲਾ ਲਿਆ।

ਉਸ ਨੇ ਮੈਨੂੰ ਕੋਲ ਬਿਠਾ ਕੇ ਬਹੁਤ ਪਿਆਰ ਨਾਲ ਸਮਝਾਇਆ, “ਤੁਹਾਡੀ ਮਰਜ਼ ਦੀ ਦਵਾਈ ਹੈ ਹੀ 150 ਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਪੱਥਰੀਆਂ ਪਿਸ਼ਾਬ ਵਾਲੀ ਨਾਲੀ ਵਿੱਚ ਫਸੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਦਵਾਈ ਨਾਲ ਉਸ ਨਾਲੀ ਵਿੱਚ ਲਚਕ ਆ ਜਾਵੇਗੀ ਤੇ ਉਹ ਖੁੱਲ੍ਹ ਜਾਵੇਗੀ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਪੱਥਰੀਆਂ ਪਿਸ਼ਾਬ ਦੇ ਪਰੈੱਸ਼ਰ ਨਾਲ ਆਪਣੇ ਆਪ ਬਾਹਰ ਆ ਜਾਣਗੀਆਂ। ਹੁਣ ਮੈਂ ਚਾਹਾਂ ਤਾਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਦਾਖਲ ਕਰ ਕੇ ਲੱਖ ਰੁਪਇਆ ਵੀ ਲੈ ਸਕਦਾ ਹਾਂ। ਜੇ ਕੱਲ੍ਹ ਸਵੇਰ ਤੱਕ ਪੱਥਰੀਆਂ ਬਾਹਰ ਨਾ ਆਈਆਂ ਤਾਂ ਮੈਂ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਹਾਂ।”

ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਪੱਥਰੀਆਂ ਦੀ ਦਰਦ ਐਨੀ ਚੰਦਰੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਕਿ ਮਰੀਜ਼ ਫੌਰਨ ਇਸ ਤੋਂ ਛੁਟਕਾਰਾ ਪਾਉਣਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਕੁਝ ਲਾਲਚੀ ਡਾਕਟਰ ਇਸੇ ਦਾ ਫਾਇਦਾ ਉਠਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਵਾਕਈ ਅਗਲੇ ਦਿਨ ਸਵੇਰੇ ਸਾਰੀਆਂ ਪੱਥਰੀਆਂ ਪਿਸ਼ਾਬ ਨਾਲ ਬਾਹਰ ਆ ਗਈਆਂ। ਇੱਕ ਫੋਨ ਕਾਲ ਅਤੇ ਯਾਰੀ ਦੋਸਤੀ ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰੀ ਕਾਰਨ ਮੇਰਾ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਰੁਪਇਆ ਬਚ ਗਿਆ।

*****

(1386)

(ਸਰੋਕਾਰ ਨਾਲ ਸੰਪਰਕ ਲਈ: This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it.om)