SurjitSFlora7ਵਿਸ਼ਵ ਆਰਥਿਕ ਫੋਰਮ ਦੇ ਅਨੁਮਾਨਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਆਟੋਮੇਸ਼ਨ ਕਾਰਨ ...
(24 ਜਨਵਰੀ 2025)

 

ਹਾਲੀਆ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਆਰਟੀਫੀਸ਼ੀਅਲ ਇੰਟੈਲੀਜੈਂਸ (ਏਆਈ) ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਪਰਿਵਰਤਨਸ਼ੀਲ ਤਕਨਾਲੋਜੀਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਬਣ ਗਈ ਹੈ ਜੋ ਉਦਯੋਗਾਂ ਵਿੱਚ ਕ੍ਰਾਂਤੀ ਲਿਆਉਂਦੀ ਹੈ ਤੇ ਵਿਸ਼ਵ ਭਰ ਵਿੱਚ ਸਮਾਜਾਂ ਨੂੰ ਮੁੜ ਆਕਾਰ ਦੇ ਰਹੀ ਹੈਸਵੈ-ਡਰਾਈਵਿੰਗ ਕਾਰਾਂ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਏਆਈ-ਸੰਚਾਲਿਤ ਮੈਡੀਕਲ ਡਾਇਗਨੌਸਟਿਕਸ, ਮਸ਼ੀਨ ਲਰਨਿੰਗ ਅਤੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਆਟੋਮੇਸ਼ਨ ਤਕ, ਏਆਈ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੈ ਇਸ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵਿਕਸਿਤ ਹੋ ਰਹੀ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਨੇ ਸਮਾਜ ਉੱਤੇ ਪੈ ਰਹੇ ਇਸਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਬਾਰੇ ਬਹਿਸ ਛੇੜ ਦਿੱਤੀ ਹੈਬੇਰੁਜ਼ਗਾਰੀ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ, ਗੋਪਨੀਅਤਾ ਦੇ ਮੁੱਦਿਆਂ ਅਤੇ ਇਸਦੀ ਦੁਰਵਰਤੋਂ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਬਾਰੇ ਚਿੰਤਾਵਾਂ ਪੈਦਾ ਕੀਤੀਆਂ ਹਨਕੀ ਏਆਈ ਇੱਕ ਵਰਦਾਨ ਜਾਂ ਖ਼ਤਰਾ ਹੈ, ਇਸ ਸਵਾਲ ’ਤੇ ਧਿਆਨ ਨਾਲ ਵਿਚਾਰ ਕਰਨ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਜਵਾਬ ਇਸ ਗੱਲ ’ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਏਆਈ ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਵਿਕਸਿਤ, ਤਾਇਨਾਤ ਅਤੇ ਨਿਯੰਤ੍ਰਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ

ਸਿਹਤ ਸੰਭਾਲ ਵਿੱਚ ਏਆਈ ਇੱਕ ਗੇਮ-ਚੇਂਜਰ, ਸੰਜੀਵਨੀ ਬੂਟੀ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸਾਬਤ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈਮਸ਼ੀਨ ਲਰਨਿੰਗ ਐਲਗੋਰਿਦਮ ਡਾਕਟਰੀ ਡਾਟਾ ਦੀ ਵਿਸ਼ਾਲ ਮਾਤਰਾ ਦਾ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਡਾਕਟਰਾਂ ਨੂੰ ਪਹਿਲਾਂ ਨਾਲੋਂ ਵਧੇਰੇ ਸਹੀ ਢੰਗ ਨਾਲ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਦਾ ਡਾਇਗਨੋਜ਼ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਮਿਲ ਰਹੀ ਹੈਏਆਈ ਸਿਸਟਮ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਕੈਂਸਰ, ਦਿਲ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਅਤੇ ਸ਼ੂਗਰ ਵਰਗੀਆਂ ਸਥਿਤੀਆਂ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰਨ ਲਈ ਵਰਤੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ, ਜੋ ਵਧੇਰੇ ਵਿਅਕਤੀਗਤ ਅਤੇ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਇਲਾਜਾਂ ਦੀ ਪੇਸ਼ਕਸ਼ ਕਰਦੇ ਹਨ

ਉਦਾਹਰਣ ਲਈ ਏਆਈ ਨੇ ਮੈਡੀਕਲ ਇਮੇਜਿੰਗ ਵਿੱਚ ਟਿਊਮਰਾਂ ਦਾ ਪਤਾ ਲਗਾਉਣ ਦੀ ਆਪਣੀ ਯੋਗਤਾ ਦਾ ਇੱਕ ਪੱਧਰ ਦਿਖਾਇਆ ਹੈ ਜੋ ਡਾਕਟਰਾਂ ਦਾ ਮੁਕਾਬਲਾ ਕਰਦਾ ਹੈਇਹ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਸੁਧਾਰ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਜਾਨਾਂ ਬਚਾ ਸਕਦਾ ਹੈਸਿੱਖਿਆ ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਏਆਈ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰੀਏ ਤਾਂ ਇਹ ਸਿੱਖਣ-ਸਿਖਾਉਣ ਵਿੱਚ ਕ੍ਰਾਂਤੀ ਲਿਆਉਣ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਰੱਖਦੀ ਹੈਵਿਅਕਤੀਗਤ ਸਿਖਲਾਈ ਪ੍ਰਣਾਲੀਆਂ ਦੇ ਨਾਲ ਏਆਈ ਹਰੇਕ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਦੀਆਂ ਵਿਲੱਖਣ ਲੋੜਾਂ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈਮਸਨੂਈ ਬੁੱਧੀਮਾਨ ਟਿਊਸ਼ਨ ਪ੍ਰਣਾਲੀਆਂ ਕਲਾਸਰੂਮ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਵਾਧੂ ਸਹਾਇਤਾ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਏਆਈ-ਸੰਚਾਲਿਤ ਭਾਸ਼ਾ ਅਨੁਵਾਦ ਟੂਲ ਭਾਸ਼ਾ ਦੀਆਂ ਰੁਕਾਵਟਾਂ ਨੂੰ ਤੋੜ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਸਿੱਖਿਆ ਨੂੰ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਦੇ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਲਈ ਪਹੁੰਚਯੋਗ ਬਣਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈਵਪਾਰ ਵਿੱਚ ਏਆਈ ਨੇ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆਵਾਂ ਨੂੰ ਸੁਚਾਰੂ ਬਣਾਇਆ ਹੈ, ਉਤਪਾਦਕਤਾ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ ਕੀਤਾ ਹੈ ਅਤੇ ਸੰਚਾਲਨ ਲਾਗਤਾਂ ਨੂੰ ਘਟਾਇਆ ਹੈਏਆਈ-ਸੰਚਾਲਿਤ ਚੈਟਬੋਟਸ ਦੁਆਰਾ ਡਾਟਾ ਐਂਟਰੀ, ਵਸਤੂ-ਸੂਚੀ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਅਤੇ ਗਾਹਕ ਸੇਵਾ ਵਰਗੇ ਰੁਟੀਨ ਕੰਮਾਂ ਦੇ ਸਵੈ-ਚਾਲਨ ਨੇ ਮਨੁੱਖੀ ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਵਧੇਰੇ ਰਚਨਾਤਮਕ ਤੇ ਰਣਨੀਤਕ ਕੰਮਾਂ ’ਤੇ ਧਿਆਨ ਕੇਂਦਰਿਤ ਕਰਨ ਦੇ ਯੋਗ ਬਣਾਇਆ ਹੈ

ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਏਆਈ ਨੇ ਕੰਪਨੀਆਂ ਨੂੰ ਨਵੀਨਤਾ ਅਤੇ ਮੁਕਾਬਲੇਬਾਜ਼ੀ ਨੂੰ ਵਧਾਉਂਦੇ ਹੋਏ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਡਾਟਾ-ਅਧਾਰਤ ਫ਼ੈਸਲੇ ਲੈਣ ਦੇ ਯੋਗ ਬਣਾਇਆ ਹੈਏਆਈ ਕੋਲ ਵਿਸ਼ਾਲ ਸੰਭਾਵਨਾਵਾਂ ਹਨ, ਜੋ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਜੋਖਮ ਵੀ ਪੈਦਾ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਨਜ਼ਰਅੰਦਾਜ਼ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਚਿੰਤਾਵਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਨੌਕਰੀ ਦਾ ਉਜਾੜਾ ਹੈਜਿਵੇਂ ਏਆਈ ਅਤੇ ਆਟੋਮੇਸ਼ਨ ਟੈਕਨਾਲੋਜੀ ਅੱਗੇ ਵਧਦੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ, ਇਸ ਗੱਲ ਦਾ ਡਰ ਵਧ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਲੱਖਾਂ ਨੌਕਰੀਆਂ, ਖ਼ਾਸ ਤੌਰ ’ਤੇ ਨਿਰਮਾਣ, ਪਰਚੂਨ ਅਤੇ ਗਾਹਕ ਸੇਵਾ ਵਰਗੇ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਮਸ਼ੀਨਾਂ ਦੁਆਰਾ ਬਦਲ ਦਿੱਤੀਆਂ ਜਾਣਗੀਆਂਵਿਸ਼ਵ ਆਰਥਿਕ ਫੋਰਮ ਦੇ ਅਨੁਮਾਨਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਆਟੋਮੇਸ਼ਨ ਕਾਰਨ 2025 ਦੇ ਅੰਤ ਤਕ 85 ਮਿਲੀਅਨ ਨੌਕਰੀਆਂ ਦਾ ਨੁਕਸਾਨ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈਇਹ ਨੌਕਰੀਆਂ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਨਵੀਂਆਂ ਭੂਮਿਕਾਵਾਂ ਦੁਆਰਾ ਨਹੀਂ ਬਦਲੀਆਂ ਜਾ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਵਿਸਥਾਪਤ ਕਾਮੇ ਲੋੜੀਂਦੇ ਮੁੜ-ਹੁਨਰ ਦੇ ਬਿਨਾਂ ਨਵਾਂ ਰੁਜ਼ਗਾਰ ਲੱਭਣ ਲਈ ਸੰਘਰਸ਼ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਕਰਕੇ ਆਰਟੀਫੀਸ਼ੀਅਲ ਇੰਟੈਲੀਜੈਂਸ (ਏਆਈ) ਬਣਾਉਣ ਵਾਲੇ ਹੁਣ ਇਸ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਆਪ ਹੀ ਚਿੰਤਾ ਵਿੱਚ ਆ ਗਏ ਹਨਪਿਛਲੇ ਕੁਝ ਮਹੀਨਿਆਂ ਵਿੱਚ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿੱਚ ਕਈ ਏਆਈ ਮਾਡਲ ਪੈਰ ਧਰ ਚੁੱਕੇ ਹਨ ਅਤੇ ਹੁਣ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਿਤ ਲੋਕਾਂ ਜਾਂ ਨਿਰਮਾਤਾਵਾਂ ਨੇ ਹੀ ਏਆਈ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਖ਼ਦਸ਼ੇ ਜਤਾਉਣੇ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੇ ਹਨਹਰੇਕ ਨੂੰ ਡਰ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਨੌਕਰੀਆਂ ਖਾ ਜਾਵੇਗੀ ਤੇ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਡਰ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਪੂਰੀ ਮਨੁੱਖਤਾ ਨੂੰ ਹੀ ਮੁੱਠੀ ਵਿੱਚ ਬੰਦ ਕਰ ਲਵੇਗੀਪਿਛਲੇ ਮਹੀਨੇ 1,000 ਮਾਹਿਰਾਂ ਨੇ ਏਆਈ ਡਿਵੈਲਪਮੈਂਟ ’ਤੇ ਰੋਕ ਲਗਾਉਣ ਦੀ ਮੰਗ ਕੀਤੀ ਇਸਦੇ ਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਏਆਈ ਦੇ ਸੰਭਾਵੀ ਜੋਖ਼ਮਾਂ ਦਾ ਹਵਾਲਾ ਦਿੱਤਾ ਸੀ ਤੇ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਏਆਈ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਦੌੜ ਬੇਕਾਬੂ ਹੁੰਦੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਰੋਕਣਾ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈਨੌਕਰੀਆਂ ਦੇ ਉਜਾੜੇ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਏਆਈ ਦੁਆਰਾ ਸੰਚਾਲਿਤ ਅਸਮਾਨਤਾ ਦਾ ਮੁੱਦਾ ਹੈਜਿਵੇਂ ਕਿ ਏਆਈ ਤਕਨਾਲੋਜੀਆਂ ਵਧੇਰੇ ਸ਼ਕਤੀਸ਼ਾਲੀ ਬਣ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਅਕਸਰ ਤਕਨੀਕੀ ਦਿੱਗਜ਼ਾਂ ਅਤੇ ਕਾਰਪੋਰੇਸ਼ਨਾਂ ਦੇ ਇੱਕ ਛੋਟੇ ਸਮੂਹ ਦੁਆਰਾ ਕਾਬੂ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਕੋਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਵਿਕਸਿਤ ਅਤੇ ਤਾਇਨਾਤ ਕਰਨ ਲਈ ਸਰੋਤ ਅਤੇ ਮੁਹਾਰਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਇੱਕ ਹੋਰ ਨਵੀਂ ਖੋਜ ਵਿੱਚ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਏਆਈ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਭੂਚਾਲ ਦੀ ਜਾਣਕਾਰੀ 70 ਫ਼ੀਸਦੀ ਤਕ ਠੀਕ ਦੇ ਸਕਦੀ ਹੈਰਿਸਰਚ ਵਿੱਚ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਏਆਈ ਇੱਕ ਹਫ਼ਤਾ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਭੂਚਾਲ ਬਾਰੇ ਦੱਸ ਦੇਵੇਗੀ

ਆਸਟਿਨ ਵਿੱਚ ਟੈਕਸਾਸ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਨੇ ਇੱਕ ਅਜਿਹੇ ਏਆਈ ਨੂੰ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਹੈ ਜਿਸ ਨੂੰ ਰੀਅਲ ਟਾਈਮ ਵਿੱਚ ਭੂਚਾਲ ਦਾ ਡਾਟਾ ਤਿਆਰ ਕਰਾਉਣ ਲਈ ਟਰੇਨਿੰਗ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈਸਿਖਲਾਈ ਦੌਰਾਨ ਇਸ ਏਆਈ ਨੂੰ ਪੁਰਾਣੇ ਭੂਚਾਲ ਦਾ ਡਾਟਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀਇਸ ਏਆਈ ਨੇ ਚੀਨ ਵਿੱਚ 7 ਮਹੀਨੇ ਦੀ ਸਿਖਲਾਈ ਦੌਰਾਨ 70 ਫ਼ੀਸਦੀ ਭੂਚਾਲਾਂ ਦੀ ਇੱਕ ਹਫ਼ਤੇ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਸਹੀ ਭਵਿੱਖਬਾਣੀ ਕੀਤੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਉਮੀਦ ਜਾਗੀ ਹੈ ਕਿ ਇਸਦੇ ਇਸਤੇਮਾਲ ਨਾਲ ਭਵਿੱਖ ਵਿੱਚ ਭੂਚਾਲ ਨਾਲ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਨੁਕਸਾਨ ਨੂੰ ਸੀਮਤ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਇੱਕ ਹੋਰ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਚਿੰਤਾ ਗੋਪਨੀਅਤਾ ਅਤੇ ਡਾਟਾ ਸੁਰੱਖਿਆ ਹੈਏਆਈ ਸਿਸਟਮ ਅਕਸਰ ਸਿੱਖਣ ਅਤੇ ਫ਼ੈਸਲੇ ਲੈਣ ਲਈ ਵੱਡੀ ਮਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਡਾਟਾ ’ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦੇ ਹਨਨਿੱਜੀ ਡਾਟਾ ਦਾ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਇਸ ਬਾਰੇ ਗੰਭੀਰ ਚਿੰਤਾਵਾਂ ਪੈਦਾ ਕਰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਡਾਟਾ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਤੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਕਿਵੇਂ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ

*     *     *     *     *

ਨੋਟ: ਹਰ ਲੇਖਕ ਸਰੋਕਾਰ ਨੂੰ ਭੇਜੀ ਗਈ ਰਚਨਾ ਦੀ ਕਾਪੀ ਆਪਣੇ ਕੋਲ ਸੰਭਾਲ ਕੇ ਰੱਖੇ।

ਰਚਨਾਵਾਂ ਸਬੰਧੀ ਆਪਣੇ ਵਿਚਾਰ ਸਾਂਝੇ ਕਰੋ: (This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it.)

About the Author

ਸੁਰਜੀਤ ਸਿੰਘ ਫਲੋਰਾ

ਸੁਰਜੀਤ ਸਿੰਘ ਫਲੋਰਾ

Brampton, Ontario, Canada.
Phone: (647 - 829 9397)
Email: (editor@asiametro.ca)

More articles from this author