SukhminderSekhon7ਸਾਡੇ ਕੰਨਾਂ ਵਿੱਚ ਐੱਸ. ਡੀ. ਐਮ. ਦੇ ਬੋਲ ਪਏ, “ਤੁਸੀਂ ਤਾਂ ਬਈ ਐਨੇ ਸੀਮਿੰਟ ਦੇ ਥੈਲਿਆਂ ਦੀ ਮੰਗ ...
(30 ਮਈ 2021)

 

ਨਿੱਕੀ ਉਮਰ ਤੋਂ ਹੀ ਚੰਗੀਆਂ ਕਿਤਾਬਾਂ ਪੜ੍ਹਨ ਕਰਕੇ ਖੌਰੇ ਮੈਂ ਕਦੋਂ ਲਿਖਣ ਦੇ ਰਾਹੇ ਵੀ ਪੈ ਤੁਰਿਆ ਤੇ 21-22 ਵਰ੍ਹਿਆਂ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਹੀ ਦੋ ਤਿੰਨ ਹਮ-ਉਮਰ ਮਿੱਤਰਾਂ ਨਾਲ ਮਿਲਕੇ ਆਪਣੇ ਸ਼ਹਿਰ ਨਾਭੇ ਇੱਕ ਸਾਹਿਤ ਸਭਾ ਵੀ ਬਣਾ ਲਈਇਸ ਵਿੱਚ ਵੱਡੀ ਉਮਰ ਦੇ ਸ਼ਾਇਰ ਵੀ ਜੁੜਨ ਲੱਗੇਜਦੋਂ ਇਹ ਸਭਾ ਆਪਣੀ ਤੋਰ ਤੁਰਨ ਲੱਗੀ ਤਾਂ ਇੱਕ ਸ਼ਾਮ ਦੀ ਇਕੱਤਰਤਾ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕੁਝ ਸਿਆਣਿਆਂ ਨੇ ਮਤਾ ਪਕਾਇਆ ਕਿ ਕਿਉਂ ਨਾ ਸਾਹਿਤ ਸਭਾ ਦੀਆਂ ਮੀਟਿੰਗਾਂ ਲਈ ਕੋਈ ਪੱਕਾ ਠਿਕਾਣਾ ਲੱਭਿਆ ਜਾਵੇਮੀਟਿੰਗ ਖਤਮ ਹੁੰਦਿਆਂ ਹੀ ਅਸੀਂ ਦੋਂਹ ਮੈਬਰਾਂ ਨੂੰ ਐੱਸ. ਡੀ .ਐੱਮ. ਦੀ ਕੋਠੀ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਮਿਲਣ ਦਾ ਸਮਾਂ ਲੈਣ ਲਈ ਭੇਜਿਆਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਵਾਪਸ ਪਰਤਣ ਤੋਂ ਤੁਰੰਤ ਬਾਅਦ ਲਗਭਗ ਸਾਰੇ ਹੀ ਮੈਂਬਰ ਐੱਸ. ਡੀ. ਐੱਮ. ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕੋਠੀ ਵਿੱਚ ਮਿਲਣ ਲਈ ਤੁਰ ਪਏ

ਸਰਦਾਰ ਸਾਹਿਬ ਬੜੇ ਹੀ ਤਪਾਕ ਨਾਲ ਸਾਰੇ ਮੈਂਬਰਾਂ ਨੂੰ ਮਿਲੇ ਤਿੰਨ ਚਾਰ ਵਡੇਰੀ ਉਮਰ ਦੇ ਸ਼ਾਇਰਾਂ ਨਾਲ ਹੱਥ ਵੀ ਮਿਲਾਏਗਰਮੀਆਂ ਦੇ ਦਿਨ ਹੋਣ ਕਰਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕੋਠੀ ਦੇ ਲਾਅਨ ਵਿੱਚ ਹੀ ਕੁਰਸੀਆਂ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧ ਕਰਵਾ ਦਿੱਤਾਸਾਡੇ ਸਾਰਿਆਂ ਨੂੰ ਘੋਖਵਾਂ ਜਿਹਾ ਨਿਹਾਰਦਿਆਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਬੇਪ੍ਰਵਾਹੀ ਜਿਹੀ ਨਾਲ ਕਿਹਾ, “ਅੱਛਾ ਵੀ ਸਿੰਗਰੋ! ਕੋਈ ਗੀਤ ਗੂਤ ਈ ਸੁਣਾ ਛੱਡੋ, ਮੈਹਫਲਾਂ ’ਚ ਵੀ ਤਾਂ ਗੌਂਦੇ ਈ ਹੋਵੋਂਗੇ...” ਪਰ ਸਾਡੇ ਵਿੱਚ ਉੱਥੇ ਕੋਈ ਵੀ ਗਾਇਕ ਨਹੀਂ ਸੀ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਗੀਤਕਾਰ ਸਾਰੇ ਕਵੀ ਸਨ, ਕਵਿਤਾ ਜਾਂ ਗਜ਼ਲ ਲਿਖਣ ਵਾਲੇਕੇਵਲ ਇੱਕੋ ਸ਼ਖ਼ਸ ਸੀ, ਜਿਹੜਾ ਆਪ ਤਾਂ ਗੀਤ ਨਹੀਂ ਸੀ ਲਿਖਦਾ ਪਰ ਕਦੇ ਕਦੇ ਕਿਸੇ ਗਾਇਕ ਦਾ ਗਾਇਆ ਗੀਤ ਇਕੱਤਰਤਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਸੁਣਾ ਦਿਆ ਕਰਦਾ ਸੀ ਦੂਸਰੇ ਸਾਰੇ ਤਾਂ ਅਲਫਾਜ਼ ਵਿੱਚ ਕਹਿਣ ਵਾਲੇ ਸ਼ਾਇਰ ਹੀ ਸਨ, ਕਵੀ ਜਾਂ ਗਜ਼ਲਕਾਰਮੈਂ ਉਦੋਂ ਕੇਵਲ ਕਹਾਣੀ ਲਿਖਦਾ ਸੀ ਜਾਂ ਕਦੇ ਕਦਾਈਂ ਕੋਈ ਵਿਅੰਗਮੇਰਾ ਇੱਕ ਮਿੱਤਰ ਮਿੰਨੀ ਕਹਾਣੀਆਂ ਲਿਖਦਾ ਸੀ ਜਦੋਂ ਸਾਡੇ ਵਿੱਚੋਂ ਕਿਸੇ ਨੇ ਵੀ ਗੀਤ ਗਾਉਣ ਲਈ ਹਾਮੀ ਨਾ ਭਰੀ ਤਾਂ ਅਫਸਰ ਸਾਹਿਬਾਨ ਹੋਰੂੰ ਜਿਹਾ ਮੁਸਕਰਾਏਅਸੀਂ ਵੀ ਅਸਲ ਮੁੱਦੇ ਵੱਲ ਆਏਦੋ ਤਿੰਨ ਵੱਡੀ ਉਮਰ ਦੇ ਸਿਆਣਿਆਂ ਨੇ ਸਾਹਿਤਕ ਮੀਟਿੰਗਾਂ ਤੇ ਸਮਾਗਮਾਂ ਲਈ ਉਚਿਤ ਥਾਂ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧ ਕਰਨ ਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਗੁਜਾਰਿਸ਼ ਕੀਤੀ, ਮਸਲਨ ਕੋਈ ਪਲਾਟ ਜਾਂ ਪੁਰਾਣੇ ਕਿਲੇ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਪੁਰਾਣਾ ਜਿਹੀ ਇਮਾਰਤਐੱਸ. ਡੀ. ਐੱਮ ਸਹਿਬ ਦਾ ਚਿਹਰਾ ਇਕਦਮ ਗੰਭੀਰ ਹੋ ਗਿਆ ਅਤੇ ਉਹ ਸਾਰਿਆਂ ਦੀ ਗੱਲਬਾਤ ਸੁਣਨ ਉਪਰੰਤ ਕਹਿਣ ਲੱਗੇ, “ਦੇਖੋ ਵੀ ਮੇਰੇ ਕੋਲ ਐਸੀ ਕੋਈ ਪਾਵਰ ਨੀ ਕਿ ਮੈਂ ਤੁਹਾਡੇ ਲਈ ਕੋਈ ਪਲਾਟ ਅਲਾਟ ਕਰਵਾ ਸਕਾਂ ਜਾਂ ਕੋਈ ਬਿਲਡਿੰਗ ਅਰੇਂਜ ਕਰਵਾ ਸਕਾਂ

ਅਸੀਂ ਸਾਰੇ ਜਣੇ ਐੱਸ ਡੀ. ਐੱਮ. ਦੇ ਮੂੰਹ ਵੱਲ ਹੈਰਾਨ ਤੇ ਕੁਝ ਪਰੇਸ਼ਾਨ ਜਿਹੇ ਝਾਕਣ ਲੱਗੇਪ੍ਰੰਤੂ ਦੋ ਕੁ ਪਲ ਦੀ ਚੁੱਪੀ ਉਪਰੰਤ ਉਨ੍ਹਾਂ ਸਾਨੂੰ ਥੋੜ੍ਹੀ ਰਾਹਤ ਦੇਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ, “ਪਰ ਹਾਂ! ਮੈਂ ਕਿਸੇ ਸਕੂਲ ਦੇ ਪ੍ਰਿੰਸੀਪਲ ਨਾਲ ਜ਼ਰੂਰ ਗੱਲ ਕਰਾਂਗਾ ...

ਇੱਕ ਸ਼ਾਇਰ ਬੋਲ ਉੱਠਿਆ, “ਜਨਾਬ! ਅਸੀਂ ਤਾਂ ਸਾਹਿਤ ਸਭਾ ਦੀਆਂ ਮੀਟਿੰਗਾਂ ਲਈ ਤੁਹਾਡੇ ਕੋਲੋਂ ਕੋਈ ਪੱਕੀ ਜਗ੍ਹਾ ਅਲਾਟ ਕਰਨ ਲਈ ਬਹੁਤ ਹੀ ਮਾਣ ਨਾਲ ਆਪਣੀ ਬੇਨਤੀ ਕਰਨ ਆਏ ਸੀ

ਸਾਹਿਬ ਬਹਾਦਰ ਨੇ ਆਪਣੀ ਬੇਵਸੀ ਜ਼ਾਹਿਰ ਕਰਦਿਆਂ ਸਾਡੀ ਬੇਨਤੀ ’ਤੇ ਗੌਰ ਕਰਨ ਲਈ ਸਾਡੀ ਦਰਖਾਸਤ ਆਪਣੇ ਕੋਲ ਰੱਖ ਲਈ ਅਤੇ ਨਾਲ ਹੀ ਸਾਡੇ ਚਿਹਰਿਆਂ ਨੂੰ ਤਾੜਦਿਆਂ ਕਹਿਣ ਲੱਗੇ, “ਕੋਈ ਨੀ ... ਮੈਂ ਤੁਹਾਡਾ ਮੈਮੋਰੰਡਮ ਆਪਣੇ ਕੋਲ ਰੱਖ ਲਿਐ ... ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਭੇਜ ਦਿਆਂਗਾਹੋਰ ਸੇਵਾ ਦੱਸੋ?”

ਜਦੋਂ ਅਸੀਂ ਕੁਝ ਤਸੱਲੀ ਪਰ ਮਾਯੂਸ ਜਿਹੇ ਚਿਹਰਿਆਂ ਨਾਲ ਉੱਥੋਂ ਜਦੋਂ ਤੁਰਨ ਲੱਗੇ ਤਾਂ ਦੋ ਤਿੰਨ ਕਵੀ ਉੱਥੇ ਹੀ ਖੜ੍ਹੇ ਰਹੇਅਸੀਂ ਤੱਕਿਆ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਪੱਕੇ ਰੰਗ ਤੇ ਪਕੇਰੀ ਉਮਰ ਦੇ ਸ਼ਾਇਰ ਨੇ ਇੱਕ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਵਿੱਚ ਲਿਖੀ ਦਰਖਾਸਤ ਆਪਣੀ ਜੇਬ ਵਿੱਚੋਂ ਕੱਢ ਲਈਸ਼ਾਇਦ ਉਹ ਕੁਝ ਸੋਚਕੇ ਹੀ ਸਾਡੇ ਨਾਲ ਆਇਆ ਹੋਵੇਉਸ ਸ਼ਾਇਰ ਨੇ ਸਾਡੇ ਬੈਠਿਆਂ ਬੈਠਿਆਂ ਵੀ ਆਪਣੀ ਜੇਬ ਵਿੱਚੋਂ ਕੱਢਕੇ ਉਹੀ ਦਰਖਾਸਤ ਦੋ ਤਿੰਨ ਬਾਰ ਪੜ੍ਹੀ ਸੀ, ਜਿਸ ’ਤੇ ਮੈਂ ਚੋਰੀਓਂ ਸਰਸਰੀ ਜਿਹੀ ਨਿਗਾਹ ਵੀ ਮਾਰ ਲਈ ਸੀਉਸ ਦਰਖਾਸਤ ਵਿੱਚਲੇ ਕੁਝ ਸ਼ਬਦ ਮੈਂਨੂੰ ਯਾਦ ਸਨ - ਹਾਊਸ, ਰਿਪੇਅਰ, ਸੀਮਿੰਟ ਵਗੈਰਾਉਨ੍ਹਾਂ ਵੇਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਸੀਮਿੰਟ ’ਤੇ ਸਰਕਾਰ ਦਾ ਕੰਟਰੋਲ ਸੀਅਸੀਂ ਸਾਰੇ ਜਦੋਂ ਵਾਪਸ ਪਰਤਣ ਲੱਗੇ ਤਾਂ ਸਾਡੇ ਕੰਨਾਂ ਵਿੱਚ ਐੱਸ. ਡੀ. ਐਮ. ਦੇ ਬੋਲ ਪਏ, “ਤੁਸੀਂ ਤਾਂ ਬਈ ਐਨੇ ਸੀਮਿੰਟ ਦੇ ਥੈਲਿਆਂ ਦੀ ਮੰਗ ਕਰ ਰਹੇ ਹੋ ਜਿਵੈਂ ਇਹ ਆਪਣੇ ਮਕਾਨਾਂ ਦੀ ਰਿਪੇਅਰ ਲਈ ਨਹੀਂ, ਕੋਈ ਬਲੈਕ ਕਰਨੇ ਹੋਣ ...

ਇਨ੍ਹਾਂ ਬੋਲਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਹਾਸਾ ਵੀ ਸਾਡਾ ਪਿੱਛਾ ਕਰ ਰਿਹਾ ਸੀ, ਜਿਵੇਂ ਉਹ ਕਵੀਆਂ ਤੇ ਲੇਖਕਾਂ ਦਾ ਮਜ਼ਾਕ ਉਡਾ ਰਿਹਾ ਹੋਵੇ! ਵਾਪਸ ਆਉਂਦਿਆਂ ਮੈਂ ਆਪਣੇ ਹਮ-ਉਮਰ ਮਿੱਤਰ ਨੂੰ ਪੁੱਛਿਆ, “ਇਹ ਕਵੀ ਲੇਖਕ ਕੀ ਬਲੈਕਮੇਲੀਏ ਹੁੰਦੇ ਨੇ?”

ਮੇਰੇ ਮਿੱਤਰ ਨੇ ਤੁਰੰਤ ਇਸਦਾ ਜਵਾਬ ਦਿੱਤਾ, “ਨਹੀਂ, ਲੇਖਕ ਬਲੈਕਮੇਲੀਏ ਤਾਂ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੇ ਪਰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕਈ ਦੂਸਰੇ ਬਹੁਤੇ ਲੋਕਾਂ ਵਾਂਗ ਮੌਕਾ ਪ੍ਰਸਤ ਜ਼ਰੂਰ ਹੁੰਦੇ ਨੇ

ਅੱਜ ਵੀ ਜਦੋਂ ਮੈਂਨੂੰ ਆਪਣੇ ਮਿੱਤਰ ਦੇ ਇਹ ਬੋਲ ਸ਼ਿੱਦਤ ਨਾਲ ਚੇਤੇ ਆਉਂਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਕਈ ਕਵੀਆਂ ਤੇ ਲੇਖਕਾਂ ਬਾਰੇ ਉਸਦੀ ਇਹ ਟਿੱਪਣੀ ਬਿਲਕੁਲ ਢੁੱਕਵੀਂ ਜਾਪਦੀ ਹੈ ਜਦੋਂ ਅਸੀਂ ਕੁਝ ਇੱਕ ਕਵੀਆਂ, ਲੇਖਕਾਂ ਨੂੰ ਇਨਾਮਾਂ-ਸਨਮਾਨਾਂ ਲਈ ਸਿਫਾਰਸ਼ਾਂ ਤੇ ਹੋਰ ਜੁਗਾੜ ਲੜਾਉਂਦਿਆਂ ਵੇਖਦੇ ਜਾਂ ਸੁਣਦੇ ਹਾਂਦਰਅਸਲ ਇਹ ਲੇਖਕ ਵੀ ਤਾਂ ਆਖਰ ਇਸ ਗਲੇ ਸੜ੍ਹੇ ਨਿਜ਼ਾਮ ਦਾ ਹੀ ਹਿੱਸਾ ਹਨਪ੍ਰੰਤੂ ਫਿਰ ਆਮ ਲੋਕਾਂ ਤੇ ਲੇਖਕਾਂ ਵਿੱਚ ਫਰਕ ਹੀ ਕੀ ਰਹਿ ਗਿਆ? ਲੇਖਕਾਂ ਤੋਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਉਮੀਦਾਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਕਹਿਣੀ ਅਤੇ ਕਥਨੀ ਉੱਤੇ ਪੂਰੇ ਉੱਤਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ, ਨੇਕ-ਦਿਲ ਬੰਦਿਆਂ ਵਾਂਗ!

*****

ਨੋਟ: ਹਰ ਲੇਖਕ ‘ਸਰੋਕਾਰ’ ਨੂੰ ਭੇਜੀ ਗਈ ਰਚਨਾ ਦੀ ਕਾਪੀ ਆਪਣੇ ਕੋਲ ਸੰਭਾਲਕੇ ਰੱਖੇ।)

(2814)

(ਸਰੋਕਾਰ ਨਾਲ ਸੰਪਰਕ ਲਈ: This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it.)

About the Author

ਸੁਖਮਿੰਦਰ ਸੇਖੋਂ

ਸੁਖਮਿੰਦਰ ਸੇਖੋਂ

Phone: India (91 - 98145 - 07693)
Email: (sukhmindersinghsekhon@gmail.com)

More articles from this author