TarsemLande7ਪਿਛਲੇ ਤਿੰਨ ਮਹੀਨੇ ਤੋਂ ਅਸੀਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਖਾਹਮੁਖਾਹ ਦੀਆਂ ਦੁਸ਼ਵਾਰੀਆਂ ਤੋਂ ਖਹਿੜਾ ਛੁਡਾਇਆ ਹੋਇਆ ਹੈ ..”
(2 ਜੁਲਾਈ 2020)

 

ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਕੁਦਰਤ ਅਤੇ ਕਰੋਨਾ ਦੋਵਾਂ ਨੇ ਸਾਰੇ ਜਨਜੀਵਨ ਨੂੰ ਠੱਪ ਕਰਕੇ ਰੱਖ ਦਿੱਤਾ ਹੈਇਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਮਨੁੱਖ ਜਾਤੀ ਨੂੰ ਘਰਾਂ ਅੰਦਰ ਕੈਦ ਕੀਤਾ ਹੋਇਆ ਹੈਆਵਾਜਾਈ ਉੱਪਰ ਲਗਾਮਾਂ ਕੱਸ ਕੇ ਸੜਕਾਂ ਵਿਹਲੀਆਂ ਕਰ ਦਿੱਤੀਆਂ ਹਨਦੇਸ਼ ਦੇ ਮਹਾਂਨਗਰਾਂ ਨੂੰ ਜਿੱਥੇ ਅੱਧੀ ਅੱਧੀ ਰਾਤ ਤਕ ਟ੍ਰੈਫਿਕ ਤੋਂ ਛੁਟਕਾਰਾ ਨਹੀਂ ਮਿਲਦਾ ਸੀ, ਉੱਥੇ ਹੁਣ ਚਿੜੀ ਤਕ ਨਹੀਂ ਫੜਕਦੀਕਦੀ ਕਿਸੇ ਨੇ ਸੋਚਿਆ ਨਹੀਂ ਸੀ ਕਿ 125 ਕਰੋੜ ਤੋਂ ਉੱਪਰ ਦੀ ਆਬਾਦੀ ਵਾਲੇ ਦੇਸ਼ ਕੋਲੋਂ ਇੱਥੋਂ ਦੀ ਜਨਸੰਖਿਆ ਕਾਬੂ ਹੋ ਜਾਵੇਗੀਦੂਸਰੀ ਕਹਾਵਤ ਹੈ, ‘ਡਰ ਅੱਗੇ ਭੂਤਨੇ ਨੱਚਦੇ ਹਨ’ ਇਹ ਇੱਥੇ ਬਿਲਕੁਲ ਫਿੱਟ ਬੈਠਦੀ ਹੈਅਸਲ ਵਿੱਚ ਦੇਸ਼ ਦਾ ਪੂਰਨ ਤੌਰ ’ਤੇ ਬੰਦ ਹੋਣਾ ਇੱਥੋਂ ਦੇ ਲੋਕ ਦੇ ਮਨਾਂ ਅੰਦਰ ਸਹਿਮ ਦਾ ਹੀ ਨਤੀਜਾ ਹੈਸ਼ਾਇਦ ਹੀ ਇਹ ਕੰਮ ਇੱਥੋਂ ਦੀਆਂ ਸਰਕਾਰਾਂ ਕਰ ਸਕਦੀਆਂ ਜੋ ਕੁਦਰਤ ਨੇ ਕਰ ਦਿਖਾਇਆ ਹੈ

ਇਸ ਤੋਂ ਅੱਗੇ ਇੱਕ ਹੋਰ ਵਿਚਾਰ ਮਨ ਵਿੱਚ ਉਪਜਦਾ ਹੈ ਕਿ ਮਨੁੱਖ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਅੰਦਰਲੀ ਤਾਕਤ ਅਤੇ ਹੰਕਾਰ ਨੂੰ ਤਿਆਗ ਦੇਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈਕਿਉਂਕਿ ਕੁਦਰਤ ਤੋਂ ਬਲਵਾਨ ਕੋਈ ਨਹੀਂ ਹੈਲਗਭਗ ਡੇਢ ਮਹੀਨਾ ਬੀਤ ਜਾਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵੀ ਅਜੇ ਤਕ ਕਰੋਨਾ ਉੱਪਰ ਕਾਬੂ ਨਹੀਂ ਪਾਇਆ ਜਾ ਸਕਿਆ, ਜਿਸ ਕਰਕੇ ਸੂਬਾ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਇਹ ਲਾਕਡਾਊਨ ਅੱਗੇ ਹੋਰ ਦੋ ਹਫਤਿਆਂ ਤਕ ਕੁਝ ਢਿੱਲ ਸਮੇਤ ਵਧਾਉਣਾ ਪਿਆ ਹੈ

ਨਫੇ ਨੁਕਸਾਨ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਦੇਸ਼ ਅੰਦਰ ਹਰ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਉੱਪਰ ਵੀ ਕੰਟਰੋਲ ਹੋਇਆ ਹੈਜਿੱਥੇ ਵਾਤਾਵਰਣਕ ਸ਼ਾਂਤੀ ਰੂਹ ਨੂੰ ਸਕੂਨ ਦੇ ਰਹੀ ਹੈਉੱਥੇ ਪੰਛੀਆਂ ਦਾ ਚਹਿਕਣਾ ਸਾਡੇ ਚੁਫੇਰੇ ਨੂੰ ਖੁਸ਼ਗਵਾਰ ਬਣਾ ਰਿਹਾ ਹੈਸਵੇਰ ਵੇਲੇ ਬਾਹਰ ਖੁੱਲ੍ਹੇ ਅਸਮਾਨ ਹੇਠ ਸਾਹ ਲੈਣਾ ਸੌਖਾ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈਸਰੀਰ ਅਤੇ ਆਤਮਾ ਨੂੰ ਵਧੇਰੇ ਆਨੰਦ ਮਿਲਦਾ ਹੈਪਹਿਲਾਂ ਕਣਕ ਦੀ ਵਾਢੀ ਦੇ ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਐਲਰਜ਼ੀ ਵਾਲੇ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਔਖਾ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਸੀਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਵਧ ਜਾਂਦੀ ਸੀਹੁਣ ਸਾਹ, ਦਮਾ, ਹਰਟ ਅਟੈਕ ਵਰਗੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਤੋਂ ਕਾਫੀ ਹੱਦ ਤਕ ਨਿਜ਼ਾਤ ਮਿਲੀ ਹੈਪ੍ਰਾਈਵੇਟ ਹਸਪਤਾਲ ਲਗਭਗ ਵਿਹਲੇ ਹੋਏ ਪਏ ਹਨਦੁਕਾਨਾਂ ਉੱਪਰ ਤਾਂ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਤਾਂਤਾ ਲੱਗਿਆ ਰਹਿੰਦਾ ਸੀਠੀਕ ਹੈ, ਇਸ ਬੰਦ ਨਾਲ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਆਰਥਿਕਤਾ ਉੱਪਰ ਬੁਰਾ ਅਸਰ ਪਵੇਗਾ, ਹੇਠਲੇ ਵਰਗ ਲਈ ਇਹ ਸਮਾਂ ਬਹੁਤ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲ ਅਤੇ ਕਠਿਨ ਹੈਨਿੱਜੀ ਕਾਰੋਬਾਰੀਆਂ ਦੀ ਆਮਦਨੀ ਘੱਟ ਚੁੱਕੀ ਹੈਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਦੇਖੀਏ ਤਾਂ ਇਸਦੇ ਨਾਲ ਨਾਲ ਆਮ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਖਰਚ ਵੀ ਘਟੇ ਹਨ

ਇਸ ਲਾਕਡਾਊਨ ਨੇ ਜੋ ਅਗਲਾ ਸਬਕ ਸਾਨੂੰ ਸਿਖਾਇਆ ਹੈ, ਉਹ ਹੈ ਸਾਡਾ ਪਾਸ ਹੁਣ ਵਧੇਰੇ ਵਿਹਲਾ ਸਮਾਂ ਹੋਣਾਅਸੀਂ ਫਜ਼ੂਲ ਦਾ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿੱਚ ਜਾਂ ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰੀਆਂ ਵਿੱਚ ਘੁੰਮਣ ਤੁਰੇ ਰਹਿੰਦੇ ਸੀਦੇਖਿਆ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਪਿਛਲੇ ਤਿੰਨ ਮਹੀਨੇ ਤੋਂ ਅਸੀਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਖਾਹਮੁਖਾਹ ਦੀਆਂ ਦੁਸ਼ਵਾਰੀਆਂ ਤੋਂ ਖਹਿੜਾ ਛੁਡਾਇਆ ਹੋਇਆ ਹੈਪਹਿਲਾਂ ਜੇਕਰ ਕਿਸੇ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਜਾਣੀ ਤਾਂ ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰਾਂ ਦੇ ਕੈਂਟਰ ਭਰ ਕੇ ਤੁਰ ਪੈਣੇਅਖੇ ਅਸੀਂ ਅਗਲਿਆਂ ਨਾਲ ਦੁੱਖ ਸਾਂਝਾ ਕਰਨ ਚੱਲੇ ਹਾਂਦੁੱਖ ਤਾਂ ਸਿਰਫ ਘਰ ਵਾਲਿਆਂ ਜਾਂ ਨੇੜਲੇ ਸਾਕ ਸੰਬੰਧੀਆਂ ਨੂੰ ਹੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈਬਾਕੀਆਂ ਲਈ ਤਾਂ ‘ਚਿੜੀਆਂ ਦੀ ਮੌਤ, ਗਵਾਰਾਂ ਦਾ ਹਾਸਾ’ ਵਾਲੀ ਕਹਾਵਤ ਸਿੱਧ ਹੁੰਦੀ ਹੈਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹੀ ਵਿਆਹਾਂ ਉੱਪਰ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਫਜ਼ੂਲ ਖਰਚ ਅਤੇ ਇਕੱਠ ਸਾਡੀ ਨਾਸਮਝੀ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਭਰਦਾ ਹੈਲਾਕਡਾਊਨ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਕਿੰਨੇ ਹੀ ਵਿਆਹ ਨਾ ਮਾਤਰ ਖ਼ਰਚ ਅਤੇ ਘੱਟ ਇਕੱਠ ਕਰਕੇ ਹੋਏ ਹਨ, ਜੋ ਇਸ ਗੱਲ ਦੀ ਗਵਾਹੀ ਭਰਦੇ ਹਨ ਕਿ ‘ਸਾਦੇ ਵਿਆਹ ਤੇ ਸਾਦੇ ਭੋਗ, ਨਾ ਕੋਈ ਚਿੰਤਾ ਨਾ ਕੋਈ ਰੋਗ।’ ਆਪਣੇ ਵਾਲ ਵਾਲ ਕਰਜ਼ੇ ਵਿੱਚ ਵਿੰਨ੍ਹਣ ਦੇ ਅਸੀਂ ਖੁਦ ਵੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਹਾਂ

ਲਾਕਡਾਊਨ ਨੇ ਬਾਹਰਲੇ ਮੁਲਕਾਂ ਦੇ ਸਮਾਜਿਕ ਵਤੀਰੇ ਉੱਪਰ ਬਹੁਤਾ ਅਸਰ ਨਹੀਂ ਪਾਇਆਉਹਨਾਂ ਵਿੱਚ ਤਾਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ‘ਸੋਸ਼ਲ ਡਿਸਟੈਂਸ’ ਸਨਉਨ੍ਹਾਂ ਕੋਲ ਤਾਂ ਕੰਮ ਤੋਂ ਹੀ ਵਿਹਲ ਨਹੀਂ ਸੀ ਹੁੰਦੀ, ਮੇਲ-ਮਿਲਾਪ ਤਾਂ ਗੱਲ ਹੀ ਦੂਰ ਦੀ ਸੀਇਹ ਫਰਕ ਤਾਂ ਸਾਡੇ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਪਿਆ ਹੈ ਤਾਂ ਹੀ ਸਾਨੂੰ ‘ਸੋਸ਼ਲ ਡਿਸਟੈਂਸ’ ਦੀ ਵਾਰ ਵਾਰ ਗੁਹਾਰ ਲਗਾਉਣੀ ਪੈ ਰਹੀ ਹੈ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਘਰਾਂ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਨਿਕਲ ਕੇ ਖੁੰਡਾਂ ਉੱਤੇ ਬਹਿਣਾ ਵਿਹਲਾ ਸਮਾਂ ਬਤੀਤ ਕਰਨ ਦਾ ਵਧੀਆ ਸਾਧਨ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀਜਿੱਥੇ ‘ਟੰਗ ਲਾਊ’ ਦੀ ਨੀਤੀ ਤੇ ਨੀਅਤ ਘੜੀ ਜਾਂਦੀ ਸੀਇਸ ਨਾਮੁਰਾਦ ਬਿਮਾਰੀ ਨੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਘਰਾਂ ਅੰਦਰ ਵਾੜ ਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਘਰ ਦੇ ਕਿਸੇ ਕੰਮ ਨੂੰ ਹੱਥ ਪਾਉਣ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਵੀ ਕੀਤਾ ਹੈ

ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ਮੈਂਬਰਾਂ ਨੂੰ ਆਪਸ ਵਿੱਚ ਵਧੀਆ ਤਾਲਮੇਲ ਸਥਾਪਿਤ ਕਰਨ ਦਾ ਮੌਕਾ ਵੀ ਦਿੱਤਾ ਹੈਬਾਹਰ ਦੀਆਂ ਬਣੀਆਂ ਵਸਤਾਂ ਨਾ ਖਾਣ ਅਤੇ ਤੰਦਰੁਸਤ ਰਹਿਣ ਦਾ ਵੀ ਸਬਕ ਸਿਖਾਇਆ ਹੈਜੇਕਰ ਅਸੀਂ ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹੀ ਸਿਆਣਪ ਵਰਤਦੇ ਰਹਾਂਗੇ ਤਾਂ ਕਰੋਨਾ ਉੱਪਰ ਜਲਦ ਹੀ ਜਿੱਤ ਹਾਸਲ ਕਰ ਲਵਾਂਗੇਸਾਡੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੀ ਗੱਡੀ ਪਹਿਲਾਂ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸੁਤੰਤਰ ਹੋ ਕੇ ਚੱਲਣ ਲੱਗ ਪਏਗੀਕੁਝ ਸਮੇਂ ਬਾਅਦ ਇਸ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ ਪਏ ਘਾਟੇ ਭੁੱਲ ਜਾਵਾਂਗੇਇਹ ਗੱਲ ਵਾਕਈ ਹੀ ਸੱਚ ਹੈ ‘ਜੇਕਰ ਜਾਨ ਹੈ ਤਾਂ ਹੀ ਜਹਾਨ ਹੈ।’ ਹਰ ਸਮੇਂ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਅੰਦਰ ਨਕਰਾਤਮਿਕ ਵਿਚਾਰ ਹੀ ਨਹੀਂ ਬੀਜਣੇ ਚਾਹੀਦੇਪੈਦਾ ਹੋਏ ਇਨ੍ਹਾਂ ਹਾਲਾਤ ਤੋਂ ਵੀ ਸਾਨੂੰ ਕੁਝ ਨਾ ਕੁਝ ਪੱਲੇ ਬੰਨ੍ਹ ਲੈਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਅਸੀਂ ਅਗਲੇਰੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਸੌਖੀ ਬਤੀਤ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਾਂਜੇਕਰ ਅਸੀਂ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸ਼ੁੱਧਤਾ ਨੂੰ ਅਪਣਾ ਲੈਂਦੇ ਹਾਂ ਤਾਂ ਆਪਣੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਵਿੱਚ ਬੜੇ ਹੀ ਸੌਖੇ ਰਹਾਂਗੇ

ਕੁਦਰਤ ਨੇ ਤਾਂ ਸਾਡੇ ਸਾਹਮਣੇ ਸਹੀ ਢੰਗ ਨਾਲ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਜਿਊਣ ਦਾ ਟਰੇਲਰ ਭੇਜਿਆ ਹੈ, ਇਸ ਉੱਪਰ ਅਮਲ ਕਰਕੇ ਇਸ ਨਾਮੁਰਾਦ ਬਿਮਾਰੀ ਤੋਂ ਛੁਟਕਾਰਾ ਪਾਉਣਾ ਸਾਡੇ ’ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦਾ ਹੈਜੋ ਚੀਜ਼ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਵਿੱਚ ਸੌਖ ਦਿੰਦੀ ਹੈ, ਉਸ ਨੂੰ ਜ਼ਰੂਰ ਅਪਣਾ ਲੈਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ

*****

ਨੋਟ: ਹਰ ਲੇਖਕ ‘ਸਰੋਕਾਰ’ ਨੂੰ ਭੇਜੀ ਗਈ ਰਚਨਾ ਦੀ ਕਾਪੀ ਆਪਣੇ ਕੋਲ ਸੰਭਾਲਕੇ ਰੱਖੇ।)

(2230) 

(ਸਰੋਕਾਰ ਨਾਲ ਸੰਪਰਕ ਲਈ: This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it.gmail.com)

About the Author

ਤਰਸੇਮ ਲੰਡੇ

ਤਰਸੇਮ ਲੰਡੇ

Lande, Moga, Punjab, India.
Phone: (91 - 99145 - 86784)
Email: (singhtarsem1984@gmail.com)