“ਜਦੋਂ ਕਦੇ ਤੁਹਾਡੇ ਦਿਲ ਵਿੱਚ ਵੀ ਕੋਈ ਅਜਿਹਾ ਖਿਆਲ ਆਵੇ ਤਾਂ ਉਸ ਨੂੰ ਅਣਸੁਣਿਆ ...”
(16 ਮਈ 2025)

ਕਦੇ ਕਦੇ ਦਿਲ ਵਿੱਚ ਅਜੀਬ ਜਿਹੇ ਖਿਆਲ ਆਉਂਦੇ ਹਨ, ਬਿਨਾਂ ਕਿਸੇ ਕਾਰਨ ਤੋਂ, ਬਿਨਾਂ ਕਿਸੇ ਵਜਾਹ ਤੋਂ। ਇੱਕ ਉਦਾਸੀ ਦੀ ਪਰਤ ਮਨ ਉੱਤੇ ਛਾ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਲਗਦਾ ਹੈ, ਜਿਵੇਂ ਕੋਈ ਪੁਰਾਣੀ ਯਾਦ ਦਰਵਾਜ਼ਾ ਖੜਕਾ ਰਹੀ ਹੋਵੇ ਜਾਂ ਭਵਿੱਖ ਦੀ ਕੋਈ ਅਣਜਾਣੀ ਚਿੰਤਾ ਦਿਲ ਨੂੰ ਪਰੇਸ਼ਾਨ ਕਰ ਰਹੀ ਹੋਵੇ। ਇਹ ਉਹ ਪਲ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਜਦੋਂ ਅਸੀਂ ਆਪਣੀ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੀ ਭੱਜ-ਦੌੜ ਤੋਂ ਥੋੜ੍ਹਾ ਜਿਹਾ ਰੁਕ ਕੇ ਆਪਣੇ ਅੰਦਰ ਝਾਤੀ ਮਾਰਦੇ ਹਾਂ। ਇਹ ਖਿਆਲ ਕਿਸੇ ਪੁਰਾਣੇ ਦੋਸਤ ਦੀ ਯਾਦ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਸਮੇਂ ਦੀ ਧੂੜ ਨੇ ਸੰਪਰਕ ਨੂੰ ਧੁੰਦਲਾ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਇਹ ਕਿਸੇ ਗੁਜ਼ਰੇ ਹੋਏ ਪਿਆਰ ਦੀ ਮਿੱਠੀ ਜਿਹੀ ਟੀਸ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਜੋ ਅੱਜ ਵੀ ਦਿਲ ਦੇ ਕਿਸੇ ਕੋਨੇ ਵਿੱਚ ਦੱਬੀ ਬੈਠੀ ਹੈ। ਕਦੇ ਇਹ ਖਿਆਲ ਕਿਸੇ ਅਧੂਰੇ ਸੁਪਨੇ ਦਾ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਅੱਜ ਵੀ ਸਾਡੀਆਂ ਰਾਤਾਂ ਵਿੱਚ ਆ ਕੇ ਸਾਨੂੰ ਜਗਾਉਂਦਾ ਹੈ।

ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਇੱਕ ਨਦੀ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਵਹਿੰਦੀ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ। ਅਸੀਂ ਇਸਦੇ ਵਹਾਅ ਵਿੱਚ ਅੱਗੇ ਵਧਦੇ ਜਾਂਦੇ ਹਾਂ ਅਤੇ ਕਈ ਕੁਝ ਪਿੱਛੇ ਛੱਡ ਜਾਂਦੇ ਹਾਂ। ਪਰ ਕਦੇ ਕਦੇ ਇਹ ਪਿੱਛੇ ਛੱਡੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਖਿਆਲਾਂ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਸਾਡੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆ ਖੜ੍ਹੀਆਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਹ ਖਿਆਲ ਸਾਨੂੰ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਅਸੀਂ ਕਿੱਥੋਂ ਆਏ ਹਾਂ, ਅਸੀਂ ਕੀ ਗੁਆਇਆ ਹੈ ਅਤੇ ਅਸੀਂ ਕੀ ਬਣ ਗਏ ਹਾਂ।

ਇਨ੍ਹਾਂ ਖਿਆਲਾਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮਿਠਾਸ ਵੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇੱਕ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦਾ ਦਰਦ ਵੀ। ਮਿਠਾਸ ਇਸ ਗੱਲ ਦੀ ਕਿ ਕਦੇ ਉਹ ਪਲ ਸਾਡੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਸਨ ਅਤੇ ਦਰਦ ਇਸ ਗੱਲ ਦਾ ਕਿ ਉਹ ਹੁਣ ਸਿਰਫ਼ ਯਾਦਾਂ ਬਣ ਕੇ ਰਹਿ ਗਏ ਹਨ। ਪਰ ਇਹ ਖਿਆਲ ਸਾਨੂੰ ਜਿਊਣ ਦਾ ਇੱਕ ਨਵਾਂ ਢੰਗ ਵੀ ਸਿਖਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਸਾਨੂੰ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਵਿੱਚ ਤਬਦੀਲੀ ਆਉਣੀ ਲਾਜ਼ਮੀ ਹੈ ਅਤੇ ਸਾਨੂੰ ਇਸ ਤਬਦੀਲੀ ਨੂੰ ਖਿੜੇ ਮੱਥੇ ਸਵੀਕਾਰ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।

ਕਦੇ ਕਦੇ ਮਨ ਵਿੱਚ ਸਵਾਲ ਉੱਭਰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਕੀ ਅਸੀਂ ਸਹੀ ਰਸਤੇ ’ਤੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਾਂ? ਕੀ ਅਸੀਂ ਆਪਣੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਨੂੰ ਉਸ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਜੀਅ ਰਹੇ ਹਾਂ, ਜਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਅਸੀਂ ਜੀਉਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਾਂ? ਇਹ ਉਹ ਸਵਾਲ ਹਨ ਜੋ ਅਸੀਂ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਪੁੱਛਦੇ ਹਾਂ। ਇਹ ਖਿਆਲ ਸਾਨੂੰ ਆਪਣੀਆਂ ਤਰਜੀਹਾਂ ’ਤੇ ਮੁੜ ਵਿਚਾਰ ਕਰਨ ਦਾ ਮੌਕਾ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਖਿਆਲਾਂ ਤੋਂ ਭੱਜਣਾ ਨਹੀਂ ਚਾਹੀਦਾ ਸਗੋਂ ਸ਼ਾਂਤੀ ਨਾਲ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ, ਇਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਸੰਵਾਦ ਰਚਾਉਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਖਿਆਲ ਸਾਡੇ ਅੰਦਰਲੇ ਮਨ ਦੀ ਆਵਾਜ਼ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਜੋ ਸਾਨੂੰ ਕੁਝ ਕਹਿਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਖਿਆਲ ਸਾਨੂੰ ਆਪਣੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਨੂੰ ਇੱਕ ਨਵੇਂ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਕੋਣ ਤੋਂ ਦੇਖਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਜਦੋਂ ਕਦੇ ਤੁਹਾਡੇ ਦਿਲ ਵਿੱਚ ਵੀ ਕੋਈ ਅਜਿਹਾ ਖਿਆਲ ਆਵੇ ਤਾਂ ਉਸ ਨੂੰ ਅਣਸੁਣਿਆ ਨਾ ਕਰੋ। ਥੋੜ੍ਹਾ ਸਮਾਂ ਕੱਢ ਕੇ ਉਸ ਬਾਰੇ ਸੋਚੋ। ਸ਼ਾਇਦ ਉਸ ਖਿਆਲ ਵਿੱਚ ਤੁਹਾਡੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦਾ ਕੋਈ ਅਹਿਮ ਸੱਚ ਛੁਪਿਆ ਹੋਇਆ ਹੋਵੇ। ਕਦੇ ਕਦੇ ਦਿਲ ਵਿੱਚ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਇਹ ਖਿਆਲ ਹੀ ਸਾਨੂੰ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨਾਲ ਜੋੜਦੇ ਹਨ।

*       *       *       *      *

ਨੋਟ: ਹਰ ਲੇਖਕ ‘ਸਰੋਕਾਰ’ ਨੂੰ ਭੇਜੀ ਗਈ ਰਚਨਾ ਦੀ ਕਾਪੀ ਆਪਣੇ ਕੋਲ ਸੰਭਾਲਕੇ ਰੱਖੇ।
ਪਾਠਕਾਂ ਨਾਲ ਆਪਣੇ ਵਿਚਾਰ ਸਾਂਝੇ ਕਰਨ ਲਈ ਸਰੋਕਾਰ ਨਾਲ ਸੰਪਰਕ ਕਰੋ: (This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it.om)