




“ਅਜਿਹੇ ਸ਼ਰਾਰਤੀ ਅਨਸਰ ਲੋਕਾਂ ਦੀਆਂ ਧਾਰਮਿਕ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਭੜਕਾ ਕੇ ਅਮਨ ਸ਼ਾਂਤੀ, ਫਿਰਕੂ ਸਦਭਾਵਨਾ ਅਤੇ ਭਾਈਚਾਰਕ ...”
(4 ਮਈ 2022)
ਮਹਿਮਾਨ: 144.
“ਕੁਝ ਪੰਚਾਇਤਾਂ ਨੂੰ ਕਰੋੜਾਂ ਦੀਆਂ ਗ੍ਰਾਂਟਾਂ ਦਿੱਤੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ, ਪਰ ਕੁਝ ਹਾਕਮ ਵਿਰੋਧੀ ਪੰਚਾਇਤਾਂ ਨੂੰ ...”
(4 ਮਈ 2022)
ਮਹਿਮਾਾਨ: 202.
“ਜੀਵਨ ਵਿੱਚ ਮੌਜ ਮੇਲਾ ਕਰਨ ਦਾ ਕਦੇ ਸਮਾਂ ਮਿਲੇਗਾ? ਮਿਲੇਗਾ ਵੀ ਜਾਂ ਨਹੀਂ? ਇਹ ਸੋਚਦਾ ਲੱਖਪਤ ...”
(3 ਮਈ 2022)
ਮਹਿਮਾਨ: 51.
“ਉਹਦੇ ਚਿਹਰੇ ’ਤੇ ਘੋਰ ਉਦਾਸੀ ਅਤੇ ਅੱਖਾਂ ਵਿੱਚ ਜਿਉਣ ਦੀ ਆਸ ਐਨੀ ਕੁ ਸੀ ਜਿੰਨੀ ਕੁ ...”
(3 ਮਈ 2022)
ਮਹਿਮਾਨ: 157.
“ਕਾਰਾਂ ਦਾ ਕਾਫ਼ਲਾ ਅੰਦਰ ਪਹੁੰਚ ਗਿਆ। ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਦੇ ਨਸ਼ਈ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਵਾਲੇ ਵਾਰਡ ਵਿੱਚ ਜਾਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ...”
(2 ਮਈ 2022)
ਮਹਿਮਾਨ: 113.
“ਮਦਨ ਦੀ ਗੱਲ ਖਤਮ ਹੋਣ ’ਤੇ ਭਾਵੇਂ ਇਕ ਵੀ ਤਾੜੀ ਨਹੀਂ ਵੱਜੀ ਪਰ ਮੈਨੂੰ ਇੰਝ ਲੱਗਿਆ ਜਿਵੇਂ ਕਿਸੇ ਨੇ ...”
(1 ਮਈ 2022)
ਮਹਿਮਾਨ: 110.
“ਭਵਿੱਖ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਭਾਰਤੀਆਂ ਨੇ ਆਪਣੀ ਹਸਤੀ ਕਾਇਮ ਰੱਖਣੀ ਹੈ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਖਤਰੇ ਵਿਰੁੱਧ ਸੁਚੇਤ ...”
(1 ਮਈ 2022)
ਮਹਿਮਾਨ: 51.
“ਸੀਵਰੇਜ ਦਾ ਕੰਮ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਅਤੇ ਕੋਲ਼ੇ ਦੀਆਂ ਖਾਣਾਂ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਮਜ਼ਦੂਰਾਂ ਦੀ ...”
(1 ਮਈ 2022)
“ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਕ ਵਿਦੇਸ਼ ਜਾ ਕੇ ਕੁਝ ਮਹੀਨੇ ਕਿਸੇ ਪ੍ਰਵਾਸੀ ਸਾਹਿਤਕਾਰ ਦੇ ਘਰ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ ਤੇ ਕੁਝ ਮਹੀਨੇ ...”
(30 ਅਪਰੈਲ 2022)
“ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਲੋਕ ਜਾਣਦੇ ਹਨ ਇਸ ਵੇਲੇ ਮਹਿੰਗਾਈ, ਬਿਜਲੀ ਦੇ ਲੰਮੇ ਕੱਟ, ਬੇਰੁਜ਼ਗਾਰੀ ਵਰਗੇ ਕਈ ਅਹਿਮ ਮੁੱਦੇ ...”
(30 ਅਪਰੈਲ 2022)
ਮਹਿਮਾਨ: 147.
“ਸਮੁੱਚੇ ਰੂਪ ਵਿਚ ਦੇਖਿਆ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਅਜਿਹੀ ਸਮੱਗਰੀ ਇਕੱਠੀ ਕਰਕੇ, ਉਸ ਨੂੰ ਇੱਕ ਵਿਉਂਤ ਵਿਚ ਪਰੋ ਕੇ ...”
(29 ਅਪਰੈਲ 2022)
ਮਹਿਮਾਨ: 206.
“ਸਾਡੀਆਂ ਸ਼ਕਲਾਂ ਦਾ ਫ਼ਿਕਰ ਨਾ ਕਰ ਤੂੰ। ਇਹ ਲੈ ਸਾਡੇ ਪਾਸਪੋਰਟ, ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪਾੜ ਦੇ ਜਾਂ ਅੱਗ ਵਿੱਚ ਸਾੜ ਦੇ ...”
(29 ਅਪਰੈਲ 2022)
“ਸਾਡੇ ਵਰਗਿਆਂ ਨੂੰ ‘ਕੈਟਲ ਕਲਾਸ’ ਦਾ ਖਿਤਾਬ ਦੇਣ ਵਾਲੇ ਖੁਦ ਵੀ ਤਾਂ ਵਿਦੇਸ਼ ਵਿਚ ਬੌਣੇ ...”
(28 ਅਪਰੈਲ 2022)
ਮਹਿਮਾਨ: 120.
“ਇਹ ਇਲਾਜ ਜਿੰਨਾ ਪੀੜਾਦਾਇਕ ਸੀ, ਉੰਨਾ ਹੀ ਖਰਚੀਲਾ ਵੀ।ਭਾਵੇਂ ਹੁਣ ਨਿਧੀ ਪੱਕੀ ਮੁਲਾਜ਼ਮ ਬਣ ਚੁੱਕੀ ਸੀ ਪਰ ...”
(28 ਅਪਰੈਲ 2022)
“ਅੱਖਾਂ ਦੀ ਨਮੀ ਠੀਕ ਰੱਖਣ ਲਈ ਕਿਹੜੀ ਖ਼ੁਰਾਕ ਲਈ ਜਾਏ: ਮੱਛੀ, ਹਰੀਆਂ ਪੱਤੇਦਾਰ ਸਬਜ਼ੀਆਂ, ਸੁੱਕੇ ਮੇਵੇ ...”
(27 ਅਪਰੈਲ 2022)
ਮਹਿਮਾਨ: 227.
“ਮਾਨ ਸਾਹਿਬ ਤੁਹਾਡਾ ਰਾਹ ਓਭੜ ਖਾਬੜ ਹੀ ਨਹੀਂ, ਇਹ ਕੰਡਿਆਂ ਨਾਲ ਭਰਿਆ ਹੋਇਆ ਵੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਵਿੱਚ ...”
(27 ਅਪਰੈਲ 2022)
ਮਹਿਮਾਨ: 78.
“ਕੋਈ ਵੀ ਸੰਸਥਾ ਅਜੇ ਅਜਿਹੀ ਨਹੀਂ ਜੋ ਕੈਨੇਡਾ ਵਿੱਚ ਰਚੇ ਪੰਜਾਬੀ ਸਾਹਿਤ ਦਾ ਮੁਲਾਂਕਣ ਕਰਦੀ, ਇੱਥੇ ...”
(26 ਅਪਰੈਲ 2022)
“ਫਿਰਕੂ ਹਿੰਸਾ ਦੀਆਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਬਹੁਤਾ ਕਰਕੇ ਸਿਆਸੀ ਕਾਰਨਾਂ ਕਰਕੇ ਵਾਪਰ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਸਿਆਸੀ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ...”
(26 ਅਪਰੈਲ 2022)
“ਲੇਖਕ ਆਪਣੀਆਂ ਸਮੂਹ ਰਚਨਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਪੰਡਤਾਊ ਨੀਤੀ ਨੂੰ ਤਿਲਾਂਜਲੀ ਦਿੰਦਾ ਹੋਇਆ ਸਰਲ ਅਤੇ ...”
(25 ਅਪਰੈਲ 2022)
ਮਹਿਮਾਨ: 306.
“ਖੇਤੀ ਦੀਆਂ ਲਾਗਤਾਂ ਵਧਣ ਅਤੇ ਇਸਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਫ਼ਸਲਾਂ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ ਨਾ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਆਮਦਨ ...”
(25 ਅਪਰੈਲ 2022)
“ਭਾਰਤ ਉਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦਾ ਭਾਰਤੀ ਲੋਕਤੰਤਰ ਬਣਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਸਿਰਫ ਆਬਾਦੀ ਦੇ ਪੱਖੋਂ ਨਹੀਂ ...”
(24 ਅਪਰੈਲ 2022)
“ਬਾਪੂ ਜੀ, ਤੁਸੀਂ ਪਿੰਡ ਦੇ ਚੌਧਰੀ ਨੂੰ ਜਾਣਦੇ ਹੋ, ਜਿਹੜਾ 47 ਵੇਲੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਚਲਿਆ ਗਿਆ ਸੀ? ...”
(24 ਅਪਰੈਲ 2022)
“ਨੈਤਿਕਤਾ ਦੇ ਸਬੰਧ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਗੱਲ ਹੋਰ ਵਿਚਾਰਨ ਵਾਲੀ ਹੈ: ਕਈ ਵਾਰੀ ਅਸੀਂ ਮੌਜੂਦਾ ਅਰਥਿਕ ਢਾਂਚੇ ...”
(23 ਅਪਰੈਲ 2022)
“ਉਸ ਨੂੰ ਬਾਪੂ ਬਾਰੇ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਕੁਝ ਵੀ ਦੱਸਣਾ ਨਹੀਂ ਸੀ ਪੈਣਾ ਸਗੋਂ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਹੀ ਕਹਿਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦੇਣਾ ਸੀ ਕਿ ...”
(23 ਅਪਰੈਲ 2022)
“ਐੱਸ ਪੀ ਸਾਹਬ ਨੇ ਸਾਰੇ ਕੰਮ ਮੁਕਾ ਕੇ ਮੈਨੂੰ ਬੁਲਾਇਆ ਅਤੇ ਗਰਜ ਕੇ ਕਿਹਾ, “ਸੋਹਣਿਆ, ਤੇਰੀਆਂ ਬਹੁਤ ਸ਼ਿਕਾਇਤਾਂ ...”
(22 ਅਪਰੈਲ 2022)
ਮਹਿਮਾਨ: 618.
Page 8 of 134
* * *
* * *
* * *
ਅੱਖਾਂ ਖੋਲ੍ਹੋ, ਇਹ ਤਸਵੀਰ ਨਿਹਾਰੋ,
ਕੁਝ ਸੋਚੋ, ਕੁਝ ਵਿਚਾਰੋ!
* * *
* * *
* * *
* * *
* * *
* * *
* * *
* * *
* * *
* * *
* * *
* * *
* * *
* * *
ਪੁਸਤਕ: ਜਦੋਂ ਤੁਰੇ ਸੀ
ਲੇਖਕ:
ਹਰਕੀਰਤ ਸਿੰਘ ਸੰਧਰ
* * *
***
***
***
* * *
* * *
* * *
* * *
* * *
* * *
ਸੁਖਮਿੰਦਰ ਸੇਖੋਂ ਦੀਆਂ ਦੋ ਪੁਸਤਕਾਂ
* * *
*****
*****
*****
***
*****
ਪ੍ਰੋ. ਜਸਵੰਤ ਸਿੰਘ ਗੰਡਮ
***