“ਟਰੰਪ ਦੀ ਪ੍ਰਧਾਨਗੀ ਵਿੱਚ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਅਤੇ ਵਪਾਰਕ ਰਿਸ਼ਤਿਆਂ ਦੀ ...”
(9 ਨਵੰਬਰ 2024)
ਡੌਨਲਡ ਟਰੰਪ ਦੇ 47ਵੇਂ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਵਜੋਂ ਚੁਣੇ ਜਾਣ ਦਾ ਨਤੀਜਾ ਦੁਨੀਆ ਦੀ ਰਾਜਨੀਤੀ ’ਤੇ ਗੰਭੀਰ ਅਸਰ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਹੈ। ਇਸ ਫੈਸਲੇ ਨੇ ਨਾ ਸਿਰਫ ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਜਨੀਤੀ ਨੂੰ ਨਵੀਂ ਦਿਸ਼ਾ ਦਿੱਤੀ ਹੈ, ਸਗੋਂ ਗਲੋਬਲ ਪੱਧਰ ’ਤੇ ਵੀ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਰਿਸ਼ਤੇ, ਆਰਥਿਕ ਨੀਤੀਆਂ ਅਤੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਉੱਤੇ ਸਵਾਲ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਕਮਲਾ ਹੈਰਿਸ ਨੂੰ ਹਰਾਉਂਦੇ ਹੋਏ ਟਰੰਪ ਨੇ ਪੂਰਨ ਬਹੁਮਤ ਹਾਸਿਲ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਜੋ ਇਹ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਟਰੰਪ ਦੀਆਂ ਨੀਤੀਆਂ ਅਤੇ ਢੰਗ ਦੇ ਪ੍ਰਤੀ ਵੱਡੀ ਸਹਿਮਤੀ ਹੈ। ਇਹ ਫੈਸਲਾ ਇਹ ਸੰਕੇਤ ਵੀ ਦਿੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਸਥਾਨਕ ਮਸਲਿਆਂ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਪੌਲਿਸੀ ਤਕ, ਉਹ ਅਗਲੇ ਕੁਝ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਕਿਸ ਰੁਖ ਨੂੰ ਅਪਣਾਵੇਗਾ। ਡੌਨਲਡ ਟਰੰਪ ਦੀ ਚੋਣ ਸੰਸਾਰ ਦੀ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਭੂਮਿਕਾਵਾਂ ’ਤੇ ਆਪਣਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਛੱਡੇਗੀ। ਟਰੰਪ ਦੀ ਪ੍ਰਧਾਨਗੀ ਵਿੱਚ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਅਤੇ ਵਪਾਰਕ ਰਿਸ਼ਤਿਆਂ ਦੀ ਮੁੜ ਸਮੀਖਿਆ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਇੱਕ ਮਜ਼ਬੂਤ ਫੈਸਲੇ ਲੈਣ ਵਾਲੇ ਨੀਤੀਕਾਰ ਵਜੋਂ ਜਾਣੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਉਹ ਆਰਥਿਕਤਾ ਵਿੱਚ ਰਾਸ਼ਟਰਵਾਦੀ ਰੁਝਾਨ ਨੂੰ ਮਾਣਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ‘ਪਹਿਲਾਂ ਅਮਰੀਕਾ’ ਅਜੈਂਡੇ ਨੂੰ ਮੁੜ ਸੁਰਜੀਤ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਯੂਰਪੀ ਯੂਨੀਅਨ, ਚੀਨ, ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਵਰਗੇ ਮੁੱਖ ਆਰਥਿਕ ਖਿਡਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਵੀ ਆਪਣੇ ਵਪਾਰਕ ਸੰਬੰਧਾਂ ਅਤੇ ਨੀਤੀਆਂ ਵਿੱਚ ਤਬਦੀਲੀ ਕਰਨੀਆਂ ਪੈ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਟਰੰਪ ਦੀਆਂ ਤਰਜੀਹਾਂ ਅਕਸਰ ਰਾਸ਼ਟਰਵਾਦ ਅਤੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ’ਤੇ ਕੇਂਦਰਿਤ ਰਹੀਆਂ ਹਨ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਅਮਰੀਕਾ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਰਿਸ਼ਤਿਆਂ ਵਿੱਚ ਕੜੇ ਨਿਰੀਖਣ ਕਰਨ ਦੀ ਲੋੜ ਮਹਿਸੂਸ ਹੋਵੇਗੀ।
ਟਰੰਪ ਦੀਆਂ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਨੀਤੀਆਂ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਚੀਨ ਨਾਲ ਰਿਸ਼ਤਿਆਂ ਨੂੰ ਨਵੀਂ ਰਾਹਤ ਦੇਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਘੱਟ ਹੈ। ਚੀਨ ’ਤੇ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਸਖ਼ਤ ਤਣਾਅ ਰੱਖਣ ਵਾਲੇ ਟਰੰਪ, ਅਮਰੀਕੀ ਨਿਯਮਾਂ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਰਨ ਅਤੇ ਚੀਨ ਦੀ ਵਧਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਅਤੇ ਆਰਥਿਕ ਤਾਕਤ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ ਅੱਗੇ ਕਦਮ ਵਧਾ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਨਾਲ ਸੰਸਾਰ ਵਿੱਚ ਨਵੇਂ ਟਕਰਾਅ ਦੇ ਮੌਕੇ ਪੈਦਾ ਹੋਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੈ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਦੱਖਣੀ ਚੀਨ ਸਮੁੰਦਰ ਅਤੇ ਤਾਈਵਾਨ ਵਰਗੇ ਮੁੱਦਿਆਂ ’ਤੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਏਸ਼ੀਆਈ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਅਸਥਿਰਤਾ ਵਧਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਅਮਰੀਕਾ ਦੀ ਭਵਿੱਖ ਵਿੱਚ ਅਜਿਹੀ ਕਾਰਵਾਈ ਨੂੰ ਲੈਕੇ ਚੀਨ ਅਤੇ ਉਸ ਦੇ ਸਮਰਥਕ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਤਣਾਓ ਨੂੰ ਕਾਬੂ ਕਰਨ ਦੀ ਚੁਣੌਤੀ ਵਧੇਗੀ। ਟਰੰਪ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਬਣਨ ਨਾਲ ਯੂਰਪੀ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪਵੇਗਾ, ਇਸ ਲਈ ਇਹ ਸੰਭਵ ਹੈ ਕਿ ਟਰੰਪ ਨਾਟੋ ਅਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਰਿਸ਼ਤਿਆਂ ਵਿੱਚ ਟਕਰਾਅ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਪੈਦਾ ਕਰ ਦੇਵੇ, ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਮੰਨਦੇ ਹਨ ਕਿ ਅਮਰੀਕਾ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਸਾਥੀ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਖਰਚੇ ਨੂੰ ਵਧਾਏ ਬਿਨਾਂ ਬੋਝ ਨਹੀਂ ਢੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ। ਇਸ ਨਾਲ ਨਾਟੋ ਦੇ ਸੰਕਲਪ ਵਿੱਚ ਵਿਘਨ ਆ ਸਕਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਯੂਰਪ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਪ੍ਰਬੰਧਨਾਂ ਨੂੰ ਮੁੜ ਸੰਵਾਰਨਾ ਪਵੇਗਾ। ਟਰੰਪ ਦੇ ਜਿੱਤਣ ਨਾਲ ਯੂਰਪ ਅਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਵਪਾਰਕ ਰਿਸ਼ਤਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਸੰਭਾਵਿਤ ਕਟੌਤੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਟਰੰਪ ਦੀਆਂ ਰਾਸ਼ਟਰਵਾਦੀ ਨੀਤੀਆਂ ਦਾ ਸਿੱਧਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਵਪਾਰ ’ਤੇ ਵੀ ਪੈ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਮੱਧ-ਪੂਰਬ ਵਿੱਚ ਵੀ ਟਰੰਪ ਦੇ ਵਾਪਸੀ ਦੇ ਨਾਲ ਸ਼ਾਂਤੀ ਅਤੇ ਸਥਿਰਤਾ ਉੱਤੇ ਸਵਾਲ ਖੜ੍ਹੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਟਰੰਪ ਨੇ ਪਹਿਲੇ ਦੌਰ ਵਿੱਚ ਇਜ਼ਰਾਇਲ ਦੇ ਸਮਰਥਨ ਅਤੇ ਇਰਾਨ ਵਿਰੋਧੀ ਰੁਖ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਪ੍ਰਾਥਮਿਕਤਾ ਦਿੱਤੀ ਸੀ। ਇਸ ਨੂੰ ਮੱਦੇਨਜ਼ਰ ਰੱਖਦਿਆਂ ਉਹ ਹੋਰ ਦੇਸ਼ਾਂ ਜਿਵੇਂ ਭਾਰਤ, ਇਜ਼ਰਾਇਲ ਅਤੇ ਇਸਦੇ ਸਾਥੀ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨਾਲ ਆਪਣੇ ਰਿਸ਼ਤਿਆਂ ਨੂੰ ਹੋਰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਇਰਾਨ ਅਤੇ ਇਸ ਨਾਲ ਹੋਰ ਸੰਬੰਧਿਤ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਹੋਰ ਤਣਾਅ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਹੋਵੇਗਾ। ਇਸ ਨਾਲ ਮੱਧ-ਪੂਰਬ ਦੇ ਰਿਸ਼ਤੇ ਅਤੇ ਸਥਿਰਤਾ ’ਤੇ ਅਸਰ ਪਵੇਗਾ ਜੋ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਤੇਲ ਉਤਪਾਦਨ ਨੂੰ ਵੀ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਲਈ ਵੀ ਟਰੰਪ ਦੀ ਪ੍ਰਧਾਨਗੀ ਵਿੱਚ ਵੱਖਰੀ ਚੁਣੌਤੀ ਅਤੇ ਮੌਕੇ ਹਾਜ਼ਰ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਟਰੰਪ ਦਾ ਭਾਰਤ ਪ੍ਰਤੀ ਰਵੱਈਆ ਅਕਸਰ ਆਰਥਿਕ ਵਪਾਰ ’ਤੇ ਕੇਂਦਰਿਤ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਇਹ ਸੰਭਵ ਹੈ ਕਿ ਭਾਰਤ ਨਾਲ ਵਪਾਰਕ ਰਿਸ਼ਤਿਆਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਾਥਮਿਕਤਾ ਦੇਣ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ, ਵਪਾਰ ਵਿੱਚ ਸੰਤੁਲਨ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਕਈ ਖ਼ਾਸ ਨੀਤੀਆਂ ਅਪਣਾਉਣ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇ। ਇਸ ਲਈ ਭਾਰਤ ਦੇ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਲਈ ਵੀਜ਼ਾ ਨੀਤੀਆਂ ਅਤੇ ਇੰਮੀਗਰੇਸ਼ਨ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਮੁੜ ਨੀਤੀਆਂ ਦੇ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਲਈ ਭਾਰਤੀ ਸਾਂਝ ਦੀ ਲੋੜ ਪੈ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਜਿੱਥੇ ਇੱਕ ਪਾਸੇ ਟਰੰਪ ਦੀ ਚੋਣ ਨਾਲ ਸੰਸਾਰ ਵਿੱਚ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਰਾਜਨੀਤਕ ਸਥਿਤੀਆਂ ਅਤੇ ਵਪਾਰਕ ਰਿਸ਼ਤਿਆਂ ਵਿੱਚ ਨਵੀਂ ਲਹਿਰ ਆ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਉੱਥੇ ਹੀ ਇਹ ਸੰਸਾਰ ਭਰ ਵਿੱਚ ਅਮਨ, ਸਥਿਰਤਾ ਅਤੇ ਗਲੋਬਲ ਸਾਂਝ ਨੂੰ ਕਈ ਤਰੀਕਿਆਂ ਨਾਲ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਪੂਰੇ ਸੰਸਾਰ ਦੀ ਨਜ਼ਰ ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਫੈਸਲਿਆਂ ’ਤੇ ਹੋਵੇਗੀ। ਇਸ ਲਈ ਹੁਣ ਦੇਖਣਾ ਹੋਵੇਗਾ ਕਿ ਡੌਨਲਡ ਟਰੰਪ ਆਪਣੇ ਸੁਭਾਅ ਅਨੁਸਾਰ ਭਵਿੱਖ ਵਿੱਚ ਫੈਸਲੇ ਲੈਣਗੇ ਜਾਂ ਸੰਸਾਰ ਪੱਧਰ ਤੇ ਬਾਕੀ ਦੇਸ਼ਾਂ ਪ੍ਰਤੀ ਸੋਚ ਵਿੱਚ ਨਰਮਾਈ ਦਾ ਗੁਣ ਸ਼ਾਮਿਲ ਕਰਕੇ ਆਪਣੀ ਰਾਜਨੀਤੀ ਕਰਨਗੇ। ਭਵਿੱਖ ਜੋ ਵੀ ਹੋਵੇ, ਪਰ ਅਮਰੀਕੀ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਕਾਫੀ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਵਿਰੋਧ ਦੇ ਬਾਅਦ ਵੀ ਡੌਨਲਡ ਟਰੰਪ ਦੇ ਹੱਕ ਵਿੱਚ ਆਪਣਾ ਫਤਵਾ ਦੇ ਕੇ ਉਸ ਦੀਆਂ ਨੀਤੀਆਂ ਨੂੰ ਸਵੀਕਾਰ ਕੀਤਾ ਹੈ।
* * * * *
ਨੋਟ: ਹਰ ਲੇਖਕ ਸਰੋਕਾਰ ਨੂੰ ਭੇਜੀ ਗਈ ਰਚਨਾ ਦੀ ਕਾਪੀ ਆਪਣੇ ਕੋਲ ਸੰਭਾਲ ਕੇ ਰੱਖੇ।
(5430)
ਰਚਨਾਵਾਂ ਸਬੰਧੀ ਆਪਣੇ ਵਿਚਾਰ ਸਾਂਝੇ ਕਰੋ: (This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it.)