




“ਅੱਗੇ ਬੈਠਾ ਬਾਬੂ ਪੰਜ ਸੌ ਮੰਗੇ। ਮੈਨੂੰ ਗੁੱਸਾ ਚੜ੍ਹ ਗਿਆ। ਸਿੱਧਾ ਤਹਿਸੀਲਦਾਰ ਕੋਲ ਗਿਆ ...”
(9 ਮਈ 2022)
ਮਹਿਮਾਨ: 31.
“ਸਾਡੀ ਸਮਝ ਹੈ ਅਤੇ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਸਮਝ ਵੀ ਇਹੋ ਹੈ ਕਿ ਨਵੀਂ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ...”
(8 ਮਈ 2022)
ਮਹਿਮਾਨ: 289.
“ਪਰ ਨਸ਼ਿਆਂ ਦੇ ਮੁੱਦੇ, ਜੋ ਪਹਿਲ ਦੇ ਅਧਾਰ ’ਤੇ ਵਿਚਾਰੇ ਜਾਣੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ, ਬਾਰੇ ਕੋਈ ਵਾਈ-ਧਾਈ ਨਹੀਂ। ਇਸ ਲਈ ਜਨਤਾ ...”
(8 ਮਈ 2022)
ਮਹਿਮਾਨ: 355.
“ਵਾਤਾਵਰਨ ਦੀ ਤਬਾਹੀ ਦੇ ਪ੍ਰਸੰਗ ਵਿੱਚ ਗੱਲ ਕਰਨੀ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਬੇਸ਼ਕ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਦੀ ਜੜ੍ਹ ...”
(7 ਮਈ 2022)
ਮਹਿਮਾਨ: 43.
“ਮੁਨਸ਼ੀ ਮੇਰੇ ਮੂੰਹ ਵੱਲ ਵੇਖ ਕੇ ਕਹਿਣ ਲੱਗਾ, “ਮੇਰੀ ਗੱਲ ਮੰਨ, ਦੋ ਚਾਰ ਜਮਾਤਾਂ ਹੋਰ ਪੜ੍ਹ ਕੇ ਕੋਈ ...”
(7 ਮਈ 2022)
ਮਹਿਮਾਨ: 118.
“ਜਦੋਂ ਦਿਮਾਗ਼ ਅੰਦਰਲੇ ਸਾਰੇ ਕੰਮਾਂ ਦੀ ਲਿਸਟ ਇਨ੍ਹਾਂ ਚਾਰ ਖਾਨਿਆਂ ਅੰਦਰ ਭਰ ਲਈ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਦਿਮਾਗ਼ ਇੱਕੋ ...”
(6 ਮਈ 2022)
ਮਹਿਮਾਨ: 30.
“ਵੱਕਾਰੀ ‘ਈਮਾਨਦਾਰੀ ਐਵਾਰਡ’ ਨਿਰਮਲ ਦੀ ਝੋਲੀ ਪੈਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਤੋਂ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੇ ‘ਸੁਨਿਹਰੇ ਰੰਗ’ ਦੀ ਝਲਕ ...”
(6 ਮਈ 2022)
ਮਹਿਮਾਨ: 339.
“ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਵੀ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਕਿ ਰੇਹੜੀ ਫੜ੍ਹੀ ਦਾ ਰੁਜ਼ਗਾਰ ਖੋਹਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹਰੇਕ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ...”
(5 ਮਈ 2022)
ਮਹਿਮਾਨ: 120.
“ਸੁਹਿਰਦ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਇੱਕਜੁੱਟ ਹੋ ਕੇ ਅਤੇ ਵਿੱਚ ਪੈ ਕੇ ਹਾਲਾਤ ਵਿਗੜਨ ਤੋਂ ਬਚਾ ਲੈਣ ਦੀ ਜਾਚ ਸਿੱਖਣੀ ਪਵੇਗੀ ...”
(5 ਮਈ 2022)
ਮਹਿਮਾਨ: 64.
“ਅਜਿਹੇ ਸ਼ਰਾਰਤੀ ਅਨਸਰ ਲੋਕਾਂ ਦੀਆਂ ਧਾਰਮਿਕ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਭੜਕਾ ਕੇ ਅਮਨ ਸ਼ਾਂਤੀ, ਫਿਰਕੂ ਸਦਭਾਵਨਾ ਅਤੇ ਭਾਈਚਾਰਕ ...”
(4 ਮਈ 2022)
ਮਹਿਮਾਨ: 144.
“ਕੁਝ ਪੰਚਾਇਤਾਂ ਨੂੰ ਕਰੋੜਾਂ ਦੀਆਂ ਗ੍ਰਾਂਟਾਂ ਦਿੱਤੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ, ਪਰ ਕੁਝ ਹਾਕਮ ਵਿਰੋਧੀ ਪੰਚਾਇਤਾਂ ਨੂੰ ...”
(4 ਮਈ 2022)
ਮਹਿਮਾਾਨ: 202.
“ਜੀਵਨ ਵਿੱਚ ਮੌਜ ਮੇਲਾ ਕਰਨ ਦਾ ਕਦੇ ਸਮਾਂ ਮਿਲੇਗਾ? ਮਿਲੇਗਾ ਵੀ ਜਾਂ ਨਹੀਂ? ਇਹ ਸੋਚਦਾ ਲੱਖਪਤ ...”
(3 ਮਈ 2022)
ਮਹਿਮਾਨ: 51.
“ਉਹਦੇ ਚਿਹਰੇ ’ਤੇ ਘੋਰ ਉਦਾਸੀ ਅਤੇ ਅੱਖਾਂ ਵਿੱਚ ਜਿਉਣ ਦੀ ਆਸ ਐਨੀ ਕੁ ਸੀ ਜਿੰਨੀ ਕੁ ...”
(3 ਮਈ 2022)
ਮਹਿਮਾਨ: 157.
“ਕਾਰਾਂ ਦਾ ਕਾਫ਼ਲਾ ਅੰਦਰ ਪਹੁੰਚ ਗਿਆ। ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਦੇ ਨਸ਼ਈ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਵਾਲੇ ਵਾਰਡ ਵਿੱਚ ਜਾਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ...”
(2 ਮਈ 2022)
ਮਹਿਮਾਨ: 113.
“ਮਦਨ ਦੀ ਗੱਲ ਖਤਮ ਹੋਣ ’ਤੇ ਭਾਵੇਂ ਇਕ ਵੀ ਤਾੜੀ ਨਹੀਂ ਵੱਜੀ ਪਰ ਮੈਨੂੰ ਇੰਝ ਲੱਗਿਆ ਜਿਵੇਂ ਕਿਸੇ ਨੇ ...”
(1 ਮਈ 2022)
ਮਹਿਮਾਨ: 110.
“ਭਵਿੱਖ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਭਾਰਤੀਆਂ ਨੇ ਆਪਣੀ ਹਸਤੀ ਕਾਇਮ ਰੱਖਣੀ ਹੈ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਖਤਰੇ ਵਿਰੁੱਧ ਸੁਚੇਤ ...”
(1 ਮਈ 2022)
ਮਹਿਮਾਨ: 51.
“ਸੀਵਰੇਜ ਦਾ ਕੰਮ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਅਤੇ ਕੋਲ਼ੇ ਦੀਆਂ ਖਾਣਾਂ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਮਜ਼ਦੂਰਾਂ ਦੀ ...”
(1 ਮਈ 2022)
“ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਕ ਵਿਦੇਸ਼ ਜਾ ਕੇ ਕੁਝ ਮਹੀਨੇ ਕਿਸੇ ਪ੍ਰਵਾਸੀ ਸਾਹਿਤਕਾਰ ਦੇ ਘਰ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ ਤੇ ਕੁਝ ਮਹੀਨੇ ...”
(30 ਅਪਰੈਲ 2022)
“ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਲੋਕ ਜਾਣਦੇ ਹਨ ਇਸ ਵੇਲੇ ਮਹਿੰਗਾਈ, ਬਿਜਲੀ ਦੇ ਲੰਮੇ ਕੱਟ, ਬੇਰੁਜ਼ਗਾਰੀ ਵਰਗੇ ਕਈ ਅਹਿਮ ਮੁੱਦੇ ...”
(30 ਅਪਰੈਲ 2022)
ਮਹਿਮਾਨ: 147.
“ਸਮੁੱਚੇ ਰੂਪ ਵਿਚ ਦੇਖਿਆ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਅਜਿਹੀ ਸਮੱਗਰੀ ਇਕੱਠੀ ਕਰਕੇ, ਉਸ ਨੂੰ ਇੱਕ ਵਿਉਂਤ ਵਿਚ ਪਰੋ ਕੇ ...”
(29 ਅਪਰੈਲ 2022)
ਮਹਿਮਾਨ: 206.
“ਸਾਡੀਆਂ ਸ਼ਕਲਾਂ ਦਾ ਫ਼ਿਕਰ ਨਾ ਕਰ ਤੂੰ। ਇਹ ਲੈ ਸਾਡੇ ਪਾਸਪੋਰਟ, ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪਾੜ ਦੇ ਜਾਂ ਅੱਗ ਵਿੱਚ ਸਾੜ ਦੇ ...”
(29 ਅਪਰੈਲ 2022)
“ਸਾਡੇ ਵਰਗਿਆਂ ਨੂੰ ‘ਕੈਟਲ ਕਲਾਸ’ ਦਾ ਖਿਤਾਬ ਦੇਣ ਵਾਲੇ ਖੁਦ ਵੀ ਤਾਂ ਵਿਦੇਸ਼ ਵਿਚ ਬੌਣੇ ...”
(28 ਅਪਰੈਲ 2022)
ਮਹਿਮਾਨ: 120.
“ਇਹ ਇਲਾਜ ਜਿੰਨਾ ਪੀੜਾਦਾਇਕ ਸੀ, ਉੰਨਾ ਹੀ ਖਰਚੀਲਾ ਵੀ।ਭਾਵੇਂ ਹੁਣ ਨਿਧੀ ਪੱਕੀ ਮੁਲਾਜ਼ਮ ਬਣ ਚੁੱਕੀ ਸੀ ਪਰ ...”
(28 ਅਪਰੈਲ 2022)
“ਅੱਖਾਂ ਦੀ ਨਮੀ ਠੀਕ ਰੱਖਣ ਲਈ ਕਿਹੜੀ ਖ਼ੁਰਾਕ ਲਈ ਜਾਏ: ਮੱਛੀ, ਹਰੀਆਂ ਪੱਤੇਦਾਰ ਸਬਜ਼ੀਆਂ, ਸੁੱਕੇ ਮੇਵੇ ...”
(27 ਅਪਰੈਲ 2022)
ਮਹਿਮਾਨ: 227.
“ਮਾਨ ਸਾਹਿਬ ਤੁਹਾਡਾ ਰਾਹ ਓਭੜ ਖਾਬੜ ਹੀ ਨਹੀਂ, ਇਹ ਕੰਡਿਆਂ ਨਾਲ ਭਰਿਆ ਹੋਇਆ ਵੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਵਿੱਚ ...”
(27 ਅਪਰੈਲ 2022)
ਮਹਿਮਾਨ: 78.
“ਕੋਈ ਵੀ ਸੰਸਥਾ ਅਜੇ ਅਜਿਹੀ ਨਹੀਂ ਜੋ ਕੈਨੇਡਾ ਵਿੱਚ ਰਚੇ ਪੰਜਾਬੀ ਸਾਹਿਤ ਦਾ ਮੁਲਾਂਕਣ ਕਰਦੀ, ਇੱਥੇ ...”
(26 ਅਪਰੈਲ 2022)
“ਫਿਰਕੂ ਹਿੰਸਾ ਦੀਆਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਬਹੁਤਾ ਕਰਕੇ ਸਿਆਸੀ ਕਾਰਨਾਂ ਕਰਕੇ ਵਾਪਰ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਸਿਆਸੀ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ...”
(26 ਅਪਰੈਲ 2022)
“ਲੇਖਕ ਆਪਣੀਆਂ ਸਮੂਹ ਰਚਨਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਪੰਡਤਾਊ ਨੀਤੀ ਨੂੰ ਤਿਲਾਂਜਲੀ ਦਿੰਦਾ ਹੋਇਆ ਸਰਲ ਅਤੇ ...”
(25 ਅਪਰੈਲ 2022)
ਮਹਿਮਾਨ: 306.
“ਖੇਤੀ ਦੀਆਂ ਲਾਗਤਾਂ ਵਧਣ ਅਤੇ ਇਸਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਫ਼ਸਲਾਂ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ ਨਾ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਆਮਦਨ ...”
(25 ਅਪਰੈਲ 2022)
“ਭਾਰਤ ਉਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦਾ ਭਾਰਤੀ ਲੋਕਤੰਤਰ ਬਣਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਸਿਰਫ ਆਬਾਦੀ ਦੇ ਪੱਖੋਂ ਨਹੀਂ ...”
(24 ਅਪਰੈਲ 2022)
“ਬਾਪੂ ਜੀ, ਤੁਸੀਂ ਪਿੰਡ ਦੇ ਚੌਧਰੀ ਨੂੰ ਜਾਣਦੇ ਹੋ, ਜਿਹੜਾ 47 ਵੇਲੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਚਲਿਆ ਗਿਆ ਸੀ? ...”
(24 ਅਪਰੈਲ 2022)
“ਨੈਤਿਕਤਾ ਦੇ ਸਬੰਧ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਗੱਲ ਹੋਰ ਵਿਚਾਰਨ ਵਾਲੀ ਹੈ: ਕਈ ਵਾਰੀ ਅਸੀਂ ਮੌਜੂਦਾ ਅਰਥਿਕ ਢਾਂਚੇ ...”
(23 ਅਪਰੈਲ 2022)
“ਉਸ ਨੂੰ ਬਾਪੂ ਬਾਰੇ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਕੁਝ ਵੀ ਦੱਸਣਾ ਨਹੀਂ ਸੀ ਪੈਣਾ ਸਗੋਂ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਹੀ ਕਹਿਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦੇਣਾ ਸੀ ਕਿ ...”
(23 ਅਪਰੈਲ 2022)
“ਐੱਸ ਪੀ ਸਾਹਬ ਨੇ ਸਾਰੇ ਕੰਮ ਮੁਕਾ ਕੇ ਮੈਨੂੰ ਬੁਲਾਇਆ ਅਤੇ ਗਰਜ ਕੇ ਕਿਹਾ, “ਸੋਹਣਿਆ, ਤੇਰੀਆਂ ਬਹੁਤ ਸ਼ਿਕਾਇਤਾਂ ...”
(22 ਅਪਰੈਲ 2022)
ਮਹਿਮਾਨ: 618.
“ਉੱਥੇ ਰੁਕੇ ਵੀ ਨਹੀਂ। ਬਾਹਰਲੇ ਘਰ ਚਲੇ ਗਏ। ਮੈਂ ਬੜੀ ਹੈਰਾਨ ਪ੍ਰੇਸ਼ਾਨ ਹੋਈ ...”
(22 ਅਪਰੈਲ 2022)
“ਗੁਆਚੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਤਾਂ ਫਿਰ ਤੋਂ ਬਣ ਵੀ ਜਾਂਦੀਆਂ ਨੇ, ਢਹੇ ਮਕਾਨਾਂ ਦੀ ਵੀ ਉਸਾਰੀ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਪਰ ...”
(21 ਅਪਰੈਲ 2022)
ਮਹਿਮਾਨ: 256.
“ਅੱਜ ਜਦੋਂ ਸਮਾਜ ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਫਿਰਕਿਆਂ ਅਤੇ ਧਰਮਾਂ ਦੇ ਪੈਰੋਕਾਰਾਂ ਵਿੱਚ ਆਪਸੀ ਕੁੜੱਤਣ ...”
(21 ਅਪਰੈਲ 2022)
“ਦੂਸਰੇ ਬਾਬੂ ਉਸ ਬਾਰੇ ਗੱਲਾਂ ਕਰਦੇ, “ਇਹ ਦਫਤਰ ’ਚ ਕਿਸੇ ਦਾ ਸਕਾ ਨਹੀਂ, ਬੱਸ ਆਪਣੀ ...”
(21 ਅਪਰੈਲ 2022)
ਮਹਿਮਾਨ: 567.
“ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਨਕਲਾਂ ਮਾਰ ਕੇ ਲਈਆਂ ਪੀਐੱਚ ਡੀ ਦੀਆਂ ਡਿਗਰੀਆਂ ਅਤੇ ਵੱਡੇ ਵੱਡੇ ਪੰਜਾਬੀ ਵਿਦਵਾਨਾਂ ਦੀਆਂ ...”
(20 ਅਪਰੈਲ 2022)
ਮਹਿਮਾਨ: 590.
“ਜੋ ਹਾਲਤ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਇਹਨਾਂ 75 ਵਰ੍ਹਿਆਂ ਵਿੱਚ ਹੋਈ ਹੈ, ਉਸ ਬਦਹਾਲੀ ਤੋਂ ਛੁਟਕਾਰਾ ਪਾਉਣ ਲਈ ...”
(20 ਅਪਰੈਲ 2022)
ਮਹਿਮਾਨ: 228.
Page 2 of 81
* * *
* * *
* * *
* * *
* * *
* * *
* * *
ਤੁਰ ਗਏ ਗਜ਼ਲਗੋ ਦੇਵ ਦਰਦ
* * *
ਸ਼ਹੀਦੀ ਦਿਵਸ 2022
* * *
* * *
* * *
* * *
* * *
* * *
* * *
* * *
ਪੰਜਾਬੀ ਕਹਾਣੀ ਦੀ ਸੂਖ਼ਮਤਾ ਦਾ ਸ਼ੀਸ਼ਾ ਸੀ:
ਗੁਰਦੇਵ ਸਿੰਘ ਰੁਪਾਣਾ
* * *
ਪੁਸਤਕ: ਸ਼ਬਦਾਂ ਦੇ ਖਿਡਾਰੀ
ਲੇਖਕ: ਪ੍ਰਿ. ਸਰਵਣ ਸਿੰਘ
* * *
ਪੁਸਤਕ: ਜਦੋਂ ਤੁਰੇ ਸੀ
ਲੇਖਕ:
ਹਰਕੀਰਤ ਸਿੰਘ ਸੰਧਰ
* * *
***
ਖੇਤਾਂ ਦਾ ਪੁੱਤ : ਪਾਸ਼
ਸੰਪਾਦਕ : ਸੁਰਿੰਦਰ ਧੰਜਲ
***
***
***
***
***
ਬੈਸਟ ਐਕਟਰ ਅਵਾਰਡ
***
* * *
* * *
ਇੱਟਾਂ ਦੀ ਪੁਕਾਰ
ਇਹਨਾਂ ਇੱਟਾਂ ਦੀ ਪੁਕਾਰ ਸੁਣੋ!
ਇੱਟਾਂ ਮੂਹਰੇ ਦਾਨ ਵਾਲਾ ਡੱਬਾ ਪਿਆ ਹੈ। ਤੁਹਾਡੇ ਦਿੱਤੇ ਹੋਏ ਦਾਨ ਨਾਲ ਇਹਨਾਂ ਇੱਟਾਂ ਨੇ ਤਰੱਕੀ ਕਰਕੇ ਪਹਿਲਾਂ ਕਿਸੇ ਦਿਨ ਮਟੀ ਬਣਨਾ ਹੈ, ਫਿਰ ਕਬਰ। ਫਿਰ ਇਕ ਮਜਾਰ ਅਤੇ ਫਿਰ ਇਕ ਮਸ਼ਹੂਰ ਡੇਰਾ।
ਫਿਰ ਇਸ ਡੇਰੇ ’ਤੇ ਕਿਸੇ ਵਿਹਲੜ ਨੇ ਆ ਕੇ ਤੁਹਾਡਾ ਰੱਬ ਬਣ ਕੇ ਬੈਠ ਜਾਣਾ ਹੈ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੇ ਹੀ ਦਿੱਤੇ ਪੈਸਿਆਂ ਨਾਲ ਇੱਕ ਹੋਰ ਨਵਾਂ ਰੱਬ ਬਣਾ ਲਵੋਗੇ।
ਤੇ ਫਿਰ ਉਸੇ ਰੱਬ ਕੋਲੋਂ ਤੁਸੀਂ ਮੁੰਡੇ ਮੰਗਿਆ ਕਰੋਗੇ, ਬਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਵੀਜ਼ੇ ਲਵਾਇਆ ਕਰੋਗੇ ...।
* * *
ਮਹਿੰਦਰ ਸਾਥੀ
* * *
* * *
ਦਰਸ਼ਨ ਧੀਰ
10 ਫਰਵਰੀ 1935 - 9 ਅਪਰੈਲ 2021
* * *
* * *
* * *
* * *
* * *
* * *
ਸੁਖਮਿੰਦਰ ਸੇਖੋਂ ਦੀਆਂ ਦੋ ਪੁਸਤਕਾਂ
* * *
***
ਉੱਠ ਕਿਰਤੀਆ ਉੱਠ ਵੇ
ਉੱਠਣ ਦਾ ਵੇਲਾ ...
*****
*****
*****
***
*****
ਪ੍ਰੋ. ਜਸਵੰਤ ਸਿੰਘ ਗੰਡਮ
*****
***